مروری بر بیماری مشترک تب هموراژیک کریمه – کنگو (CCHF) در دام و انسان

تب هموراژیک کریمه کنگو که به آن تب خونریزی دهنده آسیای میانه هم گفته میشود، اگرچه مخصوص حیوانات است اما بعنوان یک بیماری ویروسی بسیار حاد، تبدار، خونریزی دهنده و مرگبار انسان معرفی شده که مرگ و میر حدود 40 ٪ ایجاد میکند و شیوعبیمارستانی آن نیز بسیار بالا است که ازطریق گزش کنه مخصوصا کنههای سخت گونه هیالوما منتقل میشود. بیماری در حیوانات اهلی هیچگونه علایم مشخصی ندارد و انتقال بیماری به انسان در طی ذبح حیوان آلوده و یا یک دوره کوتاه پس از ذبح حیوان آلوده، تماس با خون و بافتهای آلوده بیماران بخصوص در مرحله خونریزی یا تماس مستقیم با خون، بزاق، ادرار، مدفوع و استفراغ صورت میگردد.عامل این بیماری ویروسی از خانوادهی Bunyaviridae ، جنس Nairovirus که این ویروس دارای پوشش پروتیینی است و از گروه RNA های تک رشتهای است که مقاومت ویروس در برابر حرارت بسیار کم بوده و در دمای65 به مدت 30 دقیقه از بین میرود، بنابراین پختن گوشت و یا جوشاندن شیر باعث از بین رفتن ویروس میشود، همچنین این ویروس در محیط اسیدی و با جمود نعشی ازبین رفته و فریز کردن گوشت در منزل در دمای منفی1 تا منفی4 نیز این ویروس را از بین میبرد. طیف وسیعی از حیوانات وحشی و اهلی مانند گاو، گوسفند و بز میزبان ویروس CCHF هستند. بسیاری از پرندگان نسبت به این بیماری مقاوم بوده اما شترمرغ مورد مشکوکی است و در مناطق اندمیک، جایی که آنها منشاء ابتلای موارد انسانی بودند، ممکن است در میان این گونه نیز نرخ بالای ابتلاء وجود داشته باشد. برای جداسازی ویروس از خون بیمار و تشخیص بیماری از روشهای مختلف سرولوژیک، تکنیک PCR ، اندازه- گیری SGOT و SGPT و ... استفاده میشود. جهت پیشگیری از این بیماری رعایت مواردی چون خودداری ازکشتار دام درخارج ازکشتارگاهها، رعایت اصول بهداشتی و استفاده از وسایل حفاظت فردی توسط کارکنان کشتارگاه و انتقال دهندگان گوشت دام، نگهداری لاشه حداقل بمدت 24 ساعت در اتاق سرد کشتارگاه، خودداری از خرید گوشتهای بدون مهر دامپزشکی، خودداری از مصرف گوشت تازه و جگر بصورت خام واستفاده ازدستکش هنگام خرد کردن گوشت در مراکز عرضه گوشت و منازل ، سمپاشی منازل و اصطبل های روستایی و محلهای نگهداری دام توصیه میشود. اساس درمان حمایتی و شامل تنظیم آب و الکترولیتها و درمان DIC به همراه داروی ضد ویروس ریباویرین است و در صورت افت شدید هموگلوبین، ترزیق خون و در موارد ترومبوسیتوپنی شدید و نشانههای خونریزی فعال، تجویز پلاکت انجام میشود.

Keywords:

تب , هموراژیک , کریمه - کنگو , انسان , دام