سمانه نصیری - کارشناس ارشد مدیریت آموزشی
آتوسا تیموری - استادیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان

پژوهش حاضر تفاوت عملکرد مدارس متوسطه دوره دوم اداره آموزش و پرورش ناحیه یک زنجان براساس ویژگی های سازمانهای یادگیرنده (پیتر سنگه) را مورد بررسی قرار داده است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش به لحاظ هدف از نوعکاربردی و به لحاظ نحوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهششامل کلیه دبیران زن و مرد شاغل در دبیرستان های دوره دوم متوسطه اداره آموزش و پرورش ناحیه یک زنجان در سالتحصیلی 95-1394 بود که شامل 241 نفر زن و 211 نفر مرد می باشد. از نمونه گیری تصادفی به روش طبقه ای استفاده کرده و نمونه مورد نیاز نیز بر اساس فرمول کوکران، 220 نفر(110 نفر دبیر مرد و 120 نفر دبیر زن) انتخاب شد. ابزار اندازهگیری برای گردآوری داده ها پرسش نامه استاندارد سازمان های یادگیرنده که شامل 25 گویه 5 درجه ای در طیف لیکرتبوده ومولفه های سازمان های یادگیرنده (تسلط فردی، مدل های ذهنی، بینش مشترک، یادگیری تیمی و تفکر سیستمی)را مورد سنجش قرار می دهد. برای بررسی ، تعیین و اطمینان از روایی پرسشنامه، روش روایی محتوایی و قضاوت داوران بهکار برده شد. و برای سنجش میزان پایایی پرسشنامه ها از روش آلفای کرانباخ استفاده و آلفای بدست آمده مورد تایید قرارگرفت. نتایج آزمون t یک نمونه ای نشان داد که میانگین نمرات عملکرد مدارس از نظر دبیران در هر پنج مولفه سازمانیادگیرنده از میانگین نظری (طیف) به طور معناداری متفاوت و بالاتر بوده ولی از وضعیت مطلوب فاصله دارد. نتایج مقایسهمیانگین نمرات دبیران مرد و زن نشان داد که مدارس دخترانه در مولفه های تسلط فردی، یادگیری تیمی و تفکر سیستمیعملکرد بهتری نسبت به مدارس پسرانه داشته و لی در مولفه های بینش مشترک و مدل های ذهنی تفاوت معنی دارینداشتند. در مجموع یافته های پژوهش حاضر نشان داد که عملکرد مدارس بر اساس ویژگی های سازمان های یادگیرنده ازمیانگین نظری (طیف) بالاتر بوده و تفاوت معنی داری داشته ولی از وضعیت مطلوب فاصله داشته و در کل با بررسی میانگیندو گروه، ویژگی های سازمان یادگیرنده در مدارس دخترانه بیشتر از مدارس پسرانه بود.

سازمان های یادگیرنده، تسلط فردی، مدل های ذهنی، بینش مشترک، یادگیری تیمی و تفکر سیستمی