نقش زنان در فرایند مدیریت پسماند شهری کلانشهرها (مطالعه موردی کلانشهر تهران)

شاخص های توسعه پایدار و محیط زیست با شاخص های سلامت و کیفیت زندگی و نیز توسعه انسانی ارتباط محکم و آشکاری دارند. در بحث توسعه انسانی، تجربیات مدیریتی کشور علاوه بر تجربیات جهانی براین امر صحه می گذارد که در دنیای حاضر سهم زنان در پیشبرد اهداف اجتماعی کشورها کاملا روشن و محسوس است.حفاظت از محیط زیست از اساسی ترین دغدغه های جهانیان است.در حالیکه در چند دهه گذشته با اتخاذ الگوهای توسعه یافته مختلفی اعم از توسعه صنعتی و توسعه اقتصادی از اهمیت این امر غافل شده ایم و در این بین مدیریت پسماند شهرها نیز بعنوان یکی از اصلی ترین معضلات شهرهای بزرگ به دلیل تخریب محیط زیست مطرح است.کلان شهر تهران با جمعیت فراوان و وسعت گسترده خود با آسیب های اجتماعی و زیست محیطی متنوع و گسترده و همچنین نیازهای و انتظارات خدماتی و اجتماعی روبروست. از همین رو مدیریت این کلانشهر بدون حضور جدی و مشارکت واقعی شهروندان و بویژه زنان شهرکه از اثرگذاری بالایی در سطوح خانواده و شهر برخوردارند، امکان پذیر نیست. به عبارت دیگر مدیریت پایدار شهری بدون در نظر گرفتن ملاحظات زیست محیطی قابل دستیابی نبوده و نمی توان اداره موفق آن را بدون جلب مشارکت نیمی از شهروندان، یعنی زنان برای حفظ سلامت و صیانت از محیط زیست متصور دانست.بررسی ها نشان می دهد که بهترین و باصرفه ترین روش جلوگیری از تخریب محیط زیست آگاهی رسانی عمومی و مشارکت افراد جامعه و بویژه زنان بعنوان مدیر خانواده می باشد. جایگاه تاریخی و خانوادگی و نیز تمایلات فطری زنان بیانگر نقش برجسته او در مسایل زیست محیطی و تعیین الگوی مناسب مصرف خانوار و کاهش زایدات است.بنابر این نقش زنان در حفاظت از محیط زیست و ارتقاء سلامت شهروندان به دلیل نقش های خانوادگی و اجتماعی آنان و توانمندی تربیتی و آموزشی زنان از اهمیت فراوانی برخوردار است و لازم است برای شکوفایی چنین ظرفیتهای بالقوه ای شرایط برای حضور موثر زنان در عرصه مدیریت شهری فراهم آید. این مقاله با هدف کمک به تصمیم گیران و برنامه ریزان مدیریت شهری در بهره گیری از مشارکت زنان شهر و ظرفیت های بالقوه شهروندان در راستای بهبود مدیریت پسماند و سالم سازی محیط زیست شهری تهیه شده است. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله روش اسنادی و کتابخانه ای است و تلاش شده که ضمن بررسی تجربیات محققان به نقش زنان در حفاظت محیط زیست و ارتقاء سلامت شهروندان بدلیل نقش های خانوادگی و اجتماعی آنان و توانمندی تربیتی و آموزشی زنان در خانواده و جامعه اهمیت داده شود. بنابر این لازم است برای شکوفایی ظرفیت های بالقوه شهروندان و شهر شرایط لازم و موثر برای حضور زنان و مشارکت آنان در اداره شهر و مدیریت شهری فراهم گردد.در پایان ضمن ارایه پیشنهاداتی جهت حضور موثر و مشارکت زنان با استفاده از روش تحلیل( SWOT ) نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدها موضوع، مورد بررسی قرار گرفته است.

Keywords:

مدیریت پسماند شهری , زنان شهر تهران , پسماند شهری