حمید رخساری - دانشجو کاشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه گیلان
محمد حاجیان حسین آبادی - دانشجو کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران
امیر رنجبری - دانشجو کارشناسی ارشد جغرافیا وبرنامه ریزی شهری دانشگاه گیلان

اقتصاد غیررسمی، لزوما و عمدتا مشاغل کاذب نیست، بلکه بخشی از اقتصاد است که در کنار اقتصاد رسمی و برای پاسخگویی به بخشی از مصرف که یا به دلایل اقتصادی (عدم تناسب قدرت اقتصادی مصرف کننده با قیمت های موجود در اقتصاد رسمی) یا به دلیل سهولت دسترسی به مصرف یا به دلیل پاسخگویی این نوع از عرضه به سلایق ویژه به دلیل نوآوری های موجود در آن، شکل گرفته است. به تعبیری اقتصاد غیررسمی را باید مکمل اقتصاد رسمی دانست. که در این بین، فروشندگان خیابانی نمایندگان اقتصادی هستند که منبع مهم ایجاد کار در بسیاری از شهرها می باشند و افرادی هستند که دستیابی به خدمات و کالاها را در فضای شهری تسهیل می کنند. اشتغال زنان در مقایسه با مردان در بخش رسمی بسیار سخت تر و با موانع بسیاری روبه روست به همین دلیل برخی از زنان مجبور به جذب در بخش غیر رسمی می شوند. در حوزه ی فروشندگان خیابانی بر اهمیت این نوع از کار در ایجاد مشاغل به ویژه برای زنان تاکید شده است. این بخش میتواند فرصت های شغلی ای را که دولت و صنعت از ایجاد آن ها ناتوان هستند را فراهم کند و نهایتا در تولید و توزیع درآمد بین اقشار آسیب پذیر جامعه نقش بزرگی ایفا کند. چنین شغل های جنبه موقت خواهند داشت و از آنجا که پایه آنها متزلزل خواهد بود، از نوعی ناامنی برخوردارند. امنیت شغلی یکی از نیازهای پایه ای می باشد که بدون تامین آن امکان رسیدن به سطح بالاتر نیازهای انسانی امکان پذیر نخواهد بود. که در این رابطه، تغییرات فضای شهری می تواند بر امنیت اشتغال بخش های مختلف شهری بخصوص بخش غیر رسمی خیابانی تاثیر بگذارد. و فعالیت های در بخش غیر رسمی بخصوص فروشندگان خیابانی را دستخوش تغییراتی بکند. که در این پژوهش با روشی توصیفی-تحلیلی سعی در بررسی تاثیر تغییرات فضای میدان شهرداری شهر رشت بر امنیت شغلی زنان شاغل در بخش اقتصاد غیر رسمی خیابانی، از طریق پرسشنامه از 126 زن شاغل در این حوزه، با روش آماری وAHP از 1تا 9 وزن دهی و تحلیل شده است. یافته های تحقیق نشانگر این موضوع می باشد که در برخی شاخص های امنیت چون درآمد، محل کار، استقلال و عدم وابستگی به سازمانی خاص با تغییرات فضا افزایش یافته است، شاخصهایی امنیتی چون: آسیب بدنی، رفتار معترضانه مغازداران رقیب تا حدودی بدون تغییر و شاخصهای امنیت چون: آزار دیدن از پلیس و ماموران شهرداری، پرداخت رشوه جهت حفظ شغل، مصادره اموال با تغییرات فضای میدان شهرداری کاهش یافته است.

فضای شهری، اشتغال غیررسمی، زنان، رشت