راضیه شاهوردی - دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی، دانشگاه کاشان
سجاد سرحدی - دانشجوی دکتری مسایل اجتماعی، دانشگاه کاشان

پژوهش حاضر با هدف بررسی جامعه شناختی زبان مورد استفاده توسط زنان در شبکه های اجتماعی (با تاکید بر فیس بوک) انجام گرفته است. نظریات بسیاری در باب زبان زنان و مردان و تفاوت های این دو در دنیای واقعی وجود دارد، اما بررسی این موضوع در شبکه های اجتماعی مجازی، قلمرویی است که چندان کشف نشده است. این مقاله قصد پاسخگویی به این سوال را دارد که زنان در فیسبوک چگونه سخن می گویند و زبانی که به کار می برند چه ویژگی هایی دارد. با دریافت پاسخ این سوال امکان مطالعه ی تطبیقی زبان زنان و مردان در شبکه های اجتماعی محقق می شود. ما در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، به بررسی استاتوس های منتشره در طول یک ماه توسط 30 کاربر زن ایرانی فیسبوک پرداخته ایم و سعی نموده ایم با یافتن مقولات و محورهای مشترک، درکی از زبان زنانه در فیسبوک به دست آوریم. با تحلیل یافته های به دست آمده هشت محور که ویژگی تقریبا مشترک بین سوژه های مورد بررسی بود به دست آمد. میان مایگی، هویت سازی، روزمرگی، انتقادی بودن، تسامح و استعاری بودن، محورهایی است که زبان زنانه را برمی‎سازد. زبانی که اغلب زنان مورد پژوهش از آن استفاده می کنند زبانی منفعل و غیرجدی بود یا این وجود تعداد اندکی از زنان نیز زبانی ساختارشکن و انتقادی را به کار می برند. این پژوهش تنها گامی اولیه جهت شناخت کامل زبان زنان در شبکه های اجتماعی مجازی و مقایسه ی آن با زبان مردان و بررسی تفاوت های زبان در دنیای مجازی با دنیای واقعی است. این پژوهش سعی دارد تنها به سوالی درباب چیستی این زبان پاسخ دهد، اما درباره ی پیچ و خم های این حوزه، راه بلندی در پیش است.

زبان، جامعه شناسی زبان، زنان، زبان زنان، شبکه های اجتماعی مجازی، فیسبوک