فاطمه احمد علیزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی اقتصادی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر
ناصر عبدی - استادیار گروه زمین شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر

حوضه آبریز دریاچه ارومیه در دو زون زمین ساختی البرز –آذربایجان و زون زاگرس داخلی یا زون سنندج –سیرجان است. واحدهای سنگی در حوضه آبریز دریاچه شامل سنگهای آذرین و آذرآواری، سنگه ای تخریبی و تخریبی کلوییدی، سنگهای کربناته، سنگهای دگرگونی، سنگهای کربناته کلوییدی، کربناته تخریبی کلوییدی و آمیزه رنگین می باشد با توجه به نتایج آنالیز ترکیب ژیو شیمیایی آب دریاچه از نوع سدیم کلراید سولفات می باشد کمترین میزان Na+وCl – و بیشترین میزان SO4 2 مربوط به نمونه از بندر شرفخانه بد و بیشترین میزان Na+و Cl – کمترین میزان سولفات مربوط به نمونه برداشته شده از قسمت جنوبی میانگذر می باشد.بیشترین فراوانی مربوط به عناصر قلیایی و قلیایی خاکی عناصر سدیم، پتاسیم و منیزیم، می باشد با توجه به الگوی عناصر نادر خاکی در آب و سنگهای مختلف، منشا املاح موجود در آب دریاچه، رودخانه ها بوده و آب دریای قدیمی نمی باشد. دوم اینکه تاثیر فرسایش شیمیایی سازندهای مختلف مجاور دریاچه ارومیه در میزان املاح اصلی موجود در دریاچه ناچیز می باشد. علاوه بر عوامل طبیعی از جمله کاهش بارندگی و افزایش تبخیر، عوامل دیگر از جمله احداث سد بر روی رودخانه های منتهی به دریاچه ارومیه و برداشت بی رویه از آبهای زیرزمینی باعث کاهش مقدار آب و افزایش غلظت عناصر و با احداث میان گذر از وسط دریاچه ارومیه، رژیم جریان های طبیعی تغییر کرده و باعث ته نشست رسوبات در دو یال میانگذر شده است و بر آلودگی آب دریاچه تاثیر گذاشته است.

زیست محیطی، زمین شناسی، آلودگی، عناصر نادر خاکی، دریاچه ارومیه