یاسر امینی - دانشجوی کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS دانشگاه هرمزگان
اسداله خورانی - دانشیار جغرافیا دانشگاه هرمزگان
مسعود بختیاری کیا - استادیار جغرافیا دانشگاه هرمزگان
صالح آرخی - دانشیار جغرافیا دانشگاه گلستان

براثر فعالیت های انسانی و پدیده های طبیعی چهره زمین همواره دستخوش تغییر میشود. ازاینرو برای مدیریت بهینه مناطق طبیعی آگاهی از نسبت تغییرات پوشش/کاربری اراضی از ضروریات محسوب میشود. در دهه های اخیر تغییرات سریع کاربری اراضی و پوشش زمین در حوضه دریاچه ارومیه، با پیامدهای مهمی مثل تخریب منابع طبیعی، آلودگی های زیست محیطی و رشد نامناسب شهرها همراه بوده است. همچنین پایین رفتن آب دریاچه ارومیه در طی این سال ها میتواند متاثر از دخالت های انسانی و سیاست های عمومی، شرایط اقلیمی و طبیعی یا به طورکلی انتقالات سیستماتیک و تصادفی کاربری اراضی و پوشش زمین باشد. آگاهی از انواع پوشش سطح زمین و نحوه استفاده از زمین در بخش های مختلف دریاچه ارومیه، به عنوان اطلاعات پایه برای برنامه ریزی های مختلف از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به دلیل عدم انجام یک طرح جامع بر روی این حوضه نیاز به انجام این تحقیق ضروری مینماید. تحقیق حاضر باهدف آشکارسازی تغییرات پوشش/کاربری اراضی حوضه آبخیز دریاچه ارومیه در طی دوره زمانی 28 ساله انجام شده است. برای انجام تحقیق از تصاویر سال 1988 ،2007 و 2015 سنجنده TM و +ETM ماهواره لندست استفاده شده و پس از انجام تصحیحات مورد نیاز در مرحله پیش پردازش، با طبقه بندی شی گرا، نقشه تغییرات تهیه شده و نتایج نهایی ارایه شده است.نتایج حاصله نشان میدهد در فاصله سال های 1988 تا 2015 .شاهد روند کاهشی سطوح آبی و مراتع هستیم که بیانگر روند کلی تخریب در منطقه از طریق جایگزین شدن سطوح آبی و مراتع خوب توسط کاربری های اراضی شور و بدون پوشش گیاهی و زمین های دیم هستیم. ضرایب ارزیابی صحت استخراج شده دقت کل و ضریب کاپا به ترتیب 0/92 و 94/17 نشان دهنده دقت بالای این روش طبقه بندی است. همچنین با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق پیشنهاد میشود که روش طبقه بندی شی گرا در تهیه نقشه های پوشش/کاربری اراضی و همچنین آشکارسازی تغییرات مورداستفاده قرار گیرد.

کاربری اراضی و پوشش زمین، ماهواره لندست، شی گرا، حوزه آبخیز دریاچه ارومیه