علیمراد شریفی - دانشیار و عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان
شهرام معینی - استادیار گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان
هادی فروهرمنش - کارشناس ارشد اقتصاد انرژی

هدف اصلی این پژوهش تحلیل پایداری مجمع نفتی اوپک، بر مبنای رویکرد نسبت صیانت دانیلسن و تاثیر تحریم های اقتصادی ایران می باشد. به این منظور از دو مفهوم نسبت صیانت ذخایر نفت خام و نسبت صیانت ظرفیت تولید نفت خام درچارچوب مدل دانیلسن جهت بررسی پایداری اوپک استفاده شده است. ارتباط بین نسبت های صیانت و متغیرهاییهمچون، جمعیت، ذخایر نفت خام ،تولید ناخالص داخلی، تولید و ظرفیت های تولیدی نفت خام تمامی اعضاء اوپک مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است .تحریم های ایران به عنوان عامل مهم تاثیرگذار بر میزان نسبت های صیانت و در کل پایداری اوپک وارد مدل شده است. دوره زمانی پژوهش از سال 2000 تا 2014 میلادی انتخاب شده است.نتایج این پژوهش نشان می دهد طی دوره مورد بررسی، ارتباط معنادار و منفی میان جمعیت و نسبت های صیانت برقراراست. بین ذخایر نفت خام و نسبت صیانت رابطه معنادار ومثبت وجود دارد. کشورهای غنی نفتی به دلیل دارا بودن ذخایر نفتی زیاد، تمایل کمتر به برداشت سریع از ذخایر نفتی از خود نشان می دهند. میان تحریم های اقتصادی ایران و نسبتصیانت رابطه معنادار و مثبت وجود دارد. به دلیل اعمال تحریم ها بر علیه ایران، توان تولیدی نفت خام ایران کاهش یافته در نتیجه نسبت های صیانت و حفظ ذخایر درمورد ایران افزایش یافته است. بنا به نتایج کلی این پژوهش دلایلی مبنی برفروپاشی اوپک طی دوره زمانی مورد بررسی یافت نشد. درنتیجه این پژوهش اوپک کماکان یک سازمان پایدارمحسوبمی گردد.

پایداری، نسبت صیانت، تبانی، تحریم اقتصادی طبقه بندی JEL : Q35 ,Q40 , F 53