تاملی بر رویکرد اثبات گرایی در پژوهش

در تحقیقات و مطالعات حوزه علوم انسانی از پارادیم های مختلف به جهت کشف و توسعه علوم استفاده گردیده است ،پارادایم های اثبات گرایی ،فرا اثبات گرایی ،هرمونتیک و انتقادگرایی از جمله این رویکردهاست .مقاله حاضر با هدف تاملی بر رویکرد اثباتگرایی در پژوهش تدوین گردیده است. روش تحقیق توصیفی و از منظر جمع آوری اطلاعات ،کتابخانه ای است. اطلاعات مورد نیاط از جستجو در منابع کتابخانه ای و جستجو در شبکه جهانی اینترنت بدست آمده است. نتایج و دستاوردهای حاکی از آن بوده است که رویکرد اثباتگرایی در تحقیق که بدان ذره گرایی نیز گفته می شود، اصول آن بر این استوار است که پدیده های جهان از ویژگی واحدی پیروی می کنند بنابراین بر یک روش واحد در همهی پدیده ها اتفاق نظر دارند و معتقدند همچنان که در علوم طبیعی از روش خاص خود جهت مطالعه طبیعت استفاده می شود در مطالعات حوزه انسان نیز می توان ار همان روش استفاده کرد زیرا همه پدیده های جهان از ویژگی یکسان بهره می گیرند بنابراین این رویکرد مبتنی بر روش علمی بوده و در همه ی علوم قایل به این موضوع است که ،تجربه حسی وروش ریاضی و منطقی یگانه سرچشمه ی تمامی اطلاعات دانسته و هرگونه تلاش شهودی و درون نگر برای دستیابی به دانش را ردمی کند. ضمن اینکه نقدهای نیز بر این موضوع گردیده است که بین جهان پدیدارها و عالم انسانی ،شکافی پرنشدنی وجود دارد و لازم است میان علوم طبیعی و انسانی و تاریخی و اجتماعی باید فرق گذاشت . در واقع با رد نظر کوهن ماهیت پدیده ها را متفاوت دانستند و دوم آنکه بر خلاف تصور اثبات گرایان ،امکان ندارد کسی در علوم فرهنگی بتواند از علوم طبیعی تبعیت کند و در صدد کشف قوانین کلی بر آید .

Keywords:

پارادایم , اثبات گرایی , انتقادگرایی