صالح رحیمی - دانشجوی دکتری مدیریت منابع انسانی، دانشگاه تهران
سامان راجی - دانشجوی دکتری مدیریت منابع انسانی، دانشگاه خوارزمی

سرآمد شدن یک سازمان، فرآیند پیوسته ایست که با برنامه ریزی و هدف گذاری آغاز می شود و در طول مسیربا ارزیابی های مداوم با توجه به اهداف از پیش تعیین شده، نواقص و نارسایی ها را مشخص کرده و با اصلاحات لازم، حذف موانع و تقویت نقاط قوت، سازمان را به سمت تعالی رهسپار می سازد. درک و شناخت کامل ازوضعیت موجود سازمان و پیدا کردن مشکلات آن که با عنوان عارضه نامیده می شود، اقدامی حیاتی در راستای تحقق این فرآیند کلیدی است. با توجه به نقش و اهمیت استراتژیک حوزه مدیریت منابع انسانی درارزش آفرینی سازمان ها، می توان گفت که یکی از حوزه های اساسی که به شدت در آن ضرورت عارضه یابی احساس می شود، حوزه مدیریت منابع انسانی است. لذا با توجه به اهمیت و ضرورت خاص عارضه یابی در این حوزه، می بایست ابزارهایی را که می توان جهت تحقق این مهم در سازمان ها مورد استفاده قرار داد، شناسایی و مشخصه های کلیدی آنها را با یکدیگر مقایسه و تحلیل نمود تا بتوان ابزار مناسب را برای سازمان انتخاب کرد. از این رو، در این پژوهش برآنیم به مقایسه و تحلیل جامع متدولوژی ها و مدل های عارضه یابی در حوزه مدیریت منابع انسانی با دو رویکرد منابع انسانی در مدل های تعالی سازمانی و نیز مدل های تعالی خاص منابع انسانی بپردازیم. بدین منظور نخست مبانی نظری و کلیات هر یک از این مدل ها را بررسی و سپس به مقایسه تطبیقی آنها با یکدیگر خواهیم پرداخت. این امر به حصول شناخت و آگاهی در خصوص قابلیت های ممتاز ومشخصه های کلیدی هر یک از این مدل ها کمک نموده و می تواند به عنوان الگویی راهنما جهت بکارگیری کارآمد و اثربخش آنها راهگشا باشد.

عارضه، عارضه یابی، مدل، متدولوژی، منابع انسانی، مدیریت منابع انسانی