فایزه شفیعی - کارشناس دبیرخانه شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری و دانشجوی کارشناسی ارشد MBA دانشگاه تهران

تغییراتی که در جوامع امروزی بر اثر افزایش جهانی شدن، رقابت اقتصادی و توسعه تکنولوژی رخ داده است موجب شده تا مرزبندی بین حوزه کاری و زندگی خانوادگی کمرنگ گردد. ازاین رو امروزه توانایی افراد برای ایجاد تعادلی سازنده بین کار و خانواده کاهش یافته است. گرایش زنان به سوی اشتغال نیز بیشتر از همه برخانواده اثر گذاشته است و ازآنجاکه سلامت روان نسل های جامعه درگرو تامین سلامت روان خانواده است،هرگونه آسیبی به آن، نسل آینده را از اثرات سوء خود مصون نخواهد گذاشت. ازاینرو با توجه به نقش کلیدی زنان در خانواده و حق اشتغال آنان در جامعه و تعارضاتی که ممکن است ناخواسته تعادل میان کار وخانواده آنان را بر هم زند به بررسی قوانین و سیاست های حوزه اشتغال زنان پرداخته و به طور خاص آیین نامه استخدامی اعضای هییت علمی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری را به عنوان یکی ازنهادهای تاثیرگذار در جامعه که زنان تحصیل کرده در آن نقشی مهم را ایفا کرده و تعداد آنان در این حوزه رو به افزایش است موردبررسی قراردادیم. نتایج بیانگر آن است که در جمهوری اسلامی ایران عمده سیاست ها در حوزه اشتغال زنان تلاش می کنند تا شرایط لازم برای ورود زنان به عرصه عمومی فراهم گردداما توجه چندانی نسبت به تعادل کار و زندگی آنها صورت نگرفته است. در خصوص بررسی آیین نامه استخدامی اعضای هییت علمی دانشگاه ها نیز می توان گفت باوجود در نظر گرفتن برخی تخفیفات و امور رفاهی برای بانوان مانند امکان بازنشستگی پیش از موعد، مرخصی زایمان، ساعت شیردهی و استفاده ازخدمت نیمه حضوری و...، امتیازات خاصی به منظور افزایش ساعات حضور زنان در کنار خانواده در نظر گرفته نشده است. ازجمله راه کارهای پیشنهادی می توان به امکان تدریس مجازی، تقلیل ساعات کار مادران، برنامه های مراقبت از کودکان در محیط کار، و زمان کاری منعطف اشاره کرد.

تعادل کار خانواده، زنان شاغل، آیین نامه استخدامی اعضای هییت علمی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری