بهمن کیانی - استادیار گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد

برای بررسی وضعیت ریشه زایی و نیز تعیین نوع قلمه مناسب برای تکثیر غیرجنسی دو گونه نوش و سرولاوسون آزمایشی به صورت فاکتوریل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تیمار اجرا شد. قلمه ها به دو صورت نرم و نیمه خشبی تهیه شده و در آذر ماه در گلدان کاشته و سپس در محیط گلخانه قرار گرفتند. پس از گذشت حدود شش ماه نهال ها از محیط کشت خارج و سیستم ریشه ای آن ها مورد بررسی قرار گرفت. صفات مورد بررسی شامل تعداد ریشه فرعی، مجموع طول ریشه ها، حجم و وزن خشک ریشه و درصد زنده مانی قلمه ها بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تجزیه واریانس و جهت مقایسه میانگین ها از آزمون دانکن استفاده شد. نتایج نشان داد که قلمه های نرم گونه نوش، از نظر حجم و وزن خشک ریشه اختلاف معنی داری با سایر تیمارها دارند در حالی که در مورد تعداد و طول ریشه ها،اختلاف قلمه های نرم و نیمه خشبی نوش معنی دار نبود. با توجه به درصد زنده مانی بالاتر به نظر می رسد قلمه نرم برای تکثیر این گونه مناسب تر است. در مورد سرولاوسون قلمه های نیمه خسبی درصد زنده مانی بالاتر داشته و در تمامی صفات بهتر از قلمه نرم بودند. بنابراین برای تکثیر سرولاوسون قلمه های نیمه خشبی مناسب به نظر می رسند. به طور کلی ریشه دار کردن قلمه های هردو گونه دسوار بود اما درمقایسه ، قلمه های نوش ساده تر از سرولاوسون ریشه دار شدند.

تکثیر غیر جنسی، ریشه زایی، سرولاوسون، قلمه نرم، نوش