اثر رژیم های آبیاری بر پارامترهای فیزیولوژیک و عملکرد گندم رقم شعله درمقادیر متفاوت نیتروژن و تراکم بوته

به منظور ارزیابی تاثیر رژیم های آبیاری،نیتروژن و تراکم گیاهی بر صفات فیزیولوژیکی گندم رقم شعله این پژوهش در مزرعه تحقیقاتی شهر اسلام شهر در دوسال زراعی 1393-94 اجرا گردید. این تحقیق در هر سال شامل سه آزمایش هر یک به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بود. تیمارآبیاری دارای سه سطح شامل آبیاری مطلوب، تنش ملایم و تنش شدید خشکی(به ترتیب آبیاری پس از تخلیه 75،50 و 150 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A)بود. در هر یک از آزمایش ها نیتروژن به عنوان تیمار اصلی دارای سه سطح کاربرد معادل 100،50 و 200کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و تراکم بوته نیز به عنوان تیمار فرعی دارای سه سطح تراکم 250،150 و 350 بوته در متر مربع بودند. نتایج نشان داد با افزایش شدت تنش خشکی میزان CO2 زیر روزنه ای افزایش یافت ولی محتوای نسبی آب و درصد نیتروژن برگ و غلظت کلروفیل کاهش نشان دادند. با افزایش تنش خشکی تاثیر مثبت کاربرد نیتروژن برافزایش درصد نیتروژن برگ و غلظت کلروفیل به طور قابل ملاحظه ای کاهش یافت. افزایش تراکم به ویژه در شرایط تنش شدید خشکی موجب افزایش CO2 زیر روزنه ای گردید، تاثیر تنش خشکی،نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد دانه معنی دار بود. با کاهش فراهمی آب در خاک، از تاثیر مثبت مصرف نیتروژن برعملکرد دانه کاسته شد.. نتایج نشان داد که شناخت اثرات تنش های محیطی برگندم اگر برشناخت روابط گیاه و محیط براساس صفات فیزیولوژیکی استوار گردد، کمک شایان توجهی به تعیین مسیر برنامه های به زراعی برای دستیابی به عملکرد بالا خواهد نمود. به طور کلی به نظر می رسد مصرف منابع براساس روش تلفیقی به دلیل توجه توام به مسایل اقتصادی و زیست محیطی نسبت به سایر روش ها ارجحیت دارد.

Keywords:

گندم , تنش خشکی , نیتروژن , تراکم گیاهی , صفات فیزیولوژیکی