حسین احمدی گتاب - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مرتعداری ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
شفق رستگار - استادیار ،گروه مرتعداری،دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
قدرت اله حیدری - استادیار ،گروه مرتعداری،دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
سید مجتبی مجاوریان - دانشیار، گروه اقتصادکشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

پوشش گیاهی مراتع اصلی ترین منابع تامین نیاز غذایی دام در ایران است. مراتع با تامین بخشی از علوفه مورد نیاز دام، منافع بسیار زیادی را به طور مستقیم و غیر مستقیم عاید جامعه می نمایند و نقش مهمی در تامین معیشت و اقتصاد خانواردامداران و مرتعداران دارند. نظام دامداری متکی به مراتع عمدتا براساس سیستم های سنتی مدیریت می شود اما همچنان ارزش افزوده این بخش از منابع طبیعی در درآمد بهره برداران مورد توجه جدی قرار گرفته است. بنابراین تحقیق حاضر را می توان گامی در جهت برآورد میزان درآمد تولیدات دامی دانست که صرفا متکی به علوفه مراتع ییلاقی حوزه آبخیز سجادرود بابل دانست. اطلاعات مورد نیاز به روش پیمایشی و از طریق تکمیل پرسش نامه به روش تصادفی بود. به منظور ارزیابی مالی شش سامان عرقی دارای طرح مرتعداری و فاقد ان در حوزه آبخیز سجادرود واقع در استان مازندران انتخاب شد. با استفاده از فرمول کوکران تعداد 82 پرسشنامه توسط بهره برداران محصولات دامی و مدت زمان بهره برداری از علوفه مراتع این بهره برداران مطالعه شد. پس از جمع آوری اطلاعات لازم و با استفاده از روش منفعت به هزینه،سود اقتصادی تولیدات دامی مشخص شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارSPSS و آزمون های آماری متناسب با داده ها استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که متغیرهای فروش تولیدات هزینه های نگهداری دام(کارگری و دامپزشکی )و خرید بذور و برخی انواع علوفه تاثیر مثبت و معنی داری برارتقاء وضعیت معشیت داشته و نسبت منافع به هزینه میانگین در بین دامداران کمتر از یک بوده است و بنابراین دامداری سنتی در منطقه مورد مطالعه توجیه اقتصادی نداشته است.

ارزیابی مالی، دامداری سنتی، مراتع ییلاقی، سجادرود