محمد سعید عزیزی - دانشجوی کارشناسی ارشد،گروه برنامه ریزی، مدیریت و آموزش محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
مهرداد خان محمدی - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی ،دانشگاه گیلان

اگر پسماندهای کشاورزی درست مدیریت نشود، می تواند آثار زیان بار زیست محیطی را به دنبال داشته باشد. پسماند زیتون بعد روغن کشی یکی از انواع پسماندهای کشاورزی است که دارای ترکیبات شیمیایی همچون اسیدهای چرب، پروتیین، فیبر و ترکیبات فنلی می باشد. تفاله زیتون نیز با دارا بودن انرژی قابل توجه ،قابلیت مطرح شدن به عنوان یک مکمل غذایی در تغذیه دام و طیور و آبزیان را دارد. در این مطالعه سعی شده تا از تفاله زیتون در تولید جیره غذایی دام و طیور و همچنین به عنوان مکمل رژیم غذای ماهی قزل آلا استفاده شود تا علاوه برمزایای فوق الذکر از اثرات زیان بار آن در طبیعت جلوگیری نمود. جهت تخمین درستی نتایج از تعداد 4تیمار، در 3 تیمار از تفاله زیتون و 1تیمار بدون استفاده از تفاله زیتون به عنوان شاهد استفاده شد. جیره های با سطوح 0(شاهد)،10،5 و 15 درصد تفاله زیتون استفاده گردید. آنالیز ترکیبات بیوشیمیایی با روش AOAC(1990) و با نرم افزار آماری SPSS آنالیز ها انجام شد. در ضمن به منظور تعیین همگنی داده ها از آزمون Kolmogorov-Smirnov برای مقایسه میانگین تیمارها از آزمون One way-ANOVA و در صورت وجود اختلاف معنی دار بین میانگین ها از آزمونTukey در سطح 5 درصد(p<0.05 ) استفاده گردید. رسم نمودار ها نیز درنرم افزار Excel 2007 صورت پذیرفت. نتایج حاصل از روند تغییرات وزن در ماهیان قزل آلای رنگین کمان با سطوح مختلف تفاله زیتون غذا دهی شده اند نشان داد که میانگین وزن ماهیان تیمارهای تغذیه شده با جیره بدون تفاله زیتون و جیره حاوی 5 درصد تفاله پس از 70 روز غذا دهی نشانگر عدم موجود اختلاف معنی دار می باشند. تیمارهای با 10 و 15 درصد تفاله زیتون افزوده شده به جیره نسبت به تیمارهای بدون تفاله و 5 درصد تفاله از وزن کمتری برخوردار بوده و با افزایش سطح تفاله زیتون از وزن نهایی کاسته شده است.بطوری که تیمار با 15 درصد تغاله زیتون از کمترین میانگین وزنی برخوردار بوده و با سایر تیمارها اختلاف معنی دار مشاهده می شود (0.05> P). شایان ذکر است که بررسی ها براساسی آزمون کروسکال والیسی (Kruskal Wallis test) نیز نشان داد که در خصوصی نمره ارزیابی رنگ بین تیمارها اختلاف معنی دار وجود ندارد (0.05

مدیریت پسماند کشاورزی، پسماند زیتون، مکمل رژیم غذایی، ماهی قزل آلا