رامتین ایمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد ،واحد تبریز،دانشگاه آزاد اسلامی ،تبریز ، ایران
محمدرضا ناهیدی امیرخیز - گروه اقتصاد،واحد تبریز،دانشگاه آزاد اسلامی ،تبریز ، ایران

آزادسازی تجاری و گسترش حجم تجارت، علاوه بر اثرات مستقیمی که بر توسعه ی انسانی دارد، از طریق ارتقای رشد اقتصادی،باعث بهبود در شاخص های توسعه انسانی می شود. رشد اقتصادی منتج شده از گسترش حجم تجارت نیز، باعث دسترسی بهترافراد به خدمات آموزشی و بهداشتی شده و توسعه ی انسانی را ارتقا میدهد. . از آنجا که تجارت، اثرات ناهمگونی بر اقتصاد کشورهای مختلف، با توجه به درجه ی توسعه یافتگی شان، خواهد داشت، لذا در این تحقیق با تمرکز بر کشورهای در حال توسعه،که ایران هم در این گروه است، بر آن شدیم تا به بررسی این موضوع بپردازیم که رابطه جهانی شدن با توسعه انسانی در ایرانچگونه است. به این منظور، از شاخص توسعه انسانی که هر سال توسط سازمان ملل متحد منتشر می گردد به عنوان معیاری برای نشان دادن سطح توسعه یافتگی کشورها و برای تجارت بین الملل از نسبت مجموع صادرات و واردات به تولید ناخالص داخلی بهعنوان معیاری برای درجه باز بودن تجاری و همچنین از سرمایه گذاری مستقیم خارجی به عنوان معیاری برای اندازه گیری حجمتجارت و همچنین .نرخ ارز واقعی مورد استفاده قرار گرفته است. داده های مورد استفاده در این بررسی برای کشور ایران در دوره ی زمانی 1357-1393 به دست آمده است و مدل رگرسیون مورد نظر نیز در قالب الگوی خود توضیح با وقفه های گسترده - ( ARDL (می باشد. نتایج حاصل شده، گویای رابطه معنی دار آزادسازی تجاری و افزایش حجم سرمایه گذاری مستقیم خارجی با شاخص توسعه ی انسانی در ایران است

شاخص توسعه ی انسانی؛درجه باز بودن تجاری؛ سرمایه گذاری مستقیم خارجی ؛ تولید درآمد ناخالص ملی