سیدمحمد رضازاده - مدرس دانشگاه پیام نور ، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری / عضو بنیاد پژوهشگران و نخبگان جوان ایران ، دانشجوی دکترای دانشگاه شهید بهشتی تهران
پروین چابک دست - کارشناسی جغرافیا و برنامه ریزی شهری
سمیه اکبری - کارشناسی جغرافیا و برنامه ریزی شهری

حمل و نقل شهری یکی از اصلی ترین زیر بخش های توسعه و برنامه ریزی شهری می باشد. شهروندان همه روزه با شبکه های پیاده و سواره و انواع مختلف حمل و نقل تماس داشته و برای پاسخگویی به طیفی از نیازهای شغلی، تحصیلی، خرید، تفریح و غیره از حمل و نقل شهری استفاده می کنند؛ بنابراین حمل و نقل به یکی از مهمترین بخش های کیفیت زندگی شهروندان تبدیل شده است. اما متاسفانه طی سالهای اخیر بر اثر توسعه مبتنی بر حرکت اتومبیل، مسایل و مشکلات حمل و نقلی متعددی بروز کرده است و تا زمانی که برنامه های توسعه شهری برمبنای حرکت اتومبیل تهیه و اجرا گردند دستیابی به حمل و نقل پایدار امکان پذیر نخواهد بود. برای غلبه بر چنین مشکلاتی نیاز است که در گام اول حمل ون قل شهری از بعد پایداری ارزیابی شده و سپس راه حل هایی برای بهبود شرایط موجود پیشنهاد گردد.هدف از ارایه ی تحقیق حاضر ارزیابی وضعیت حمل و نقل درون شهری پایدار در شهرهای میانی بوده است که در آن شهر نیشابور به عنوان نمونه انتخاب شده و نظام موجود حمل و نقل این شهر با استفاده از تکنیک های تحلیلی AHP گروهی و SWOT مورد بررسی قرار گرفته است. نیشابور شهری تک هسته ای بوده و بر اساس مطالعات انجام شده مشخص شد که حمل و نقل این شهر و شیوه های سفر در آن با شاخص های حمل و نقل پایدار فاصله دارد. هدف حمل و نقل پایدار هرگز حذف هیچ یک از شیوه های سفر نبوده، بلکه فراهم آوردن امکانات و زیرساخت ها و تشویق به استفاده از شیوه های پایدارتر و به حداقل رساندن استفاده از شیوه های ناپایدار می باشد؛ و در نتیجه سعی می-شود مناسب ترین ترکیب شیوه های حمل و نقل در آن ارایه گردد. برمبنای نتایج حاصل از AHP ،مناسب ترین ترکیب حمل و نقل برای نیشابور اینگونه حاصل شد: 8.33 %پیاده روی، 22 %دوچرخه سواری، 5.14 %اتوبوس و مینی بوس، 5.12 %تاکسی 6.9 %اتومبیل شخصی و نهایتا0 7.7 %موتورسیکلت. در نتیجه با استفاده از روش AHP پیاده روی به عنوان گزینه برتر شناخته شده و امکانات و محدودیت های آن در قالب نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید با استفاده از روش تحلیلی SWOT بررسی گردید و در نهایت نیز پیشنهاداتی در قالب راهبردهای چهارگانه ارایه شده و با استفاده از تکنیک QSPM اولویت بندی شد.

حمل و نقل پایدار ، روش تحلیل سلسله مراتبی گروهی (AHP )، ماتریس SWOT ،توسعه پیاده مدار، نیشابور