حسن ملکی - استاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران
عباس عباسپور - استاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران
سیداحسان موسوی - کارشناس ارشد برنامه ریزی آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی تهران

این پژوهش به تحلیل محتوا، تصاویر و تکالیف کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی سال (94-95)تبراساس شاخصهای چندفرهنگی مستخرج از اسناد بالادستی پرداخته است.تروش تحقیق مورد استفاده توصیفی از نوع تحلیل محتوای کمی است.جامعه آماری دو گروه می باشندالف.اسناد بالادستی.ب.کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایه ششم.نمونه شامل(قانون اساسی، سند چشم انداز توسعه ایران، برنامه پنجم توسعه ایران، مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و فلسفه تربیت رسمی و عمومی ایران)تو کل کتاب مطالعات اجتماعی می باشد.به منظور انجام تحقیق، ابتدا شاخصهای چندفرهنگی از اسناد بالادست استخراج، سپس بر اساس آنها و ادبیات تحقیق کاربرگ تحلیل محتوا تدوین و به تحلیل کتاب پرداخته شد. جهت تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از روشهای آمار توصیفی از قبیل(جدول، نمودار، فراوانی و درصد فراوانی)استفاده شد.نتایج تحقیق حاکی از توجه نسبتا زیاد کتاب(382 فراوانی)به بحث چندفرهنگی است اما نوعی عدم توازن درتوزیع و پرداختن به شاخصهای چندفرهنگی در فصلهای کتاب وجود دارد.همچنین میزان توجه کتاب به شاخصهای مختلف چندفرهنگی با نوعی سوگیری یا تغافل یا سهل انگاری همراه است، طوری که به برخی شاخصها اصلا توجهی نشد که این کم توجهی و عدم توجه به برخی شاخصها علی رغم تاکید اسناد بالا دست، نشان از ضعف کتاب در انطباق با اسناد بالادست می باشد.تدر پایان پیشنهاداتی ارایه شد از جملهتوجه بیش تر به مفاهیمی نظیر زبان، گویش و ادبیات اقوام مختلف و اضافه کردن تصاویر مربوط به برخی اقوام که در کتاب به آنها اشاره نشده است.

تحلیل محتوا، کتاب مطالعات اجتماعی ، شاخص، چندفرهنگی، اسناد بالادستی