طراحی الگوی انفجار چالهای محیطی تونلها با هدف کمینه کردن آسیب وارد بر تودهسنگ

چالهای محیطی چالهایی هستند که شکل نهایی مقطع تونل را به وجود میآورند. فاصله چالهای محیطی از یکدیگر و بارسنگ آنها تاثیرچشمگیری بر شکل و دقت در حفاری تونل دارد. افزایش فاصله چالهای محیطی موجب کمشکستهشدن سنگ مابین چالهای محیطی میشود،در حالی که فاصله بسیار نزدیک این چالها سبب اضافهحفاری یا بیششکستهشدن سنگ میشود. به غیر از روش چالزنی و انفجار معمول در چالهای محیطی که در آن الگوی چالزنی چالهای محیطی تا حدی مشابه ردیفهای مجاور بوده و خرجگذاری آنها به صورت سبکتری انجام می-شود، میتوان برای دستیابی به نتایج مطلوب از روشهای انفجار کنترلشده بهره برد. از میان روشهای انفجار کنترلشده برای حفاریهایزیرزمینی، دو روش انفجار پیششکافی و انفجار آرام کاربرد بیشتری دارند. در این بین روش انفجار آرام کارامدتر بوده و نتایج کاربرد این روش برهزینههای حفاری و انفجار چالهای محیطی فزونی دارد. برای طراحی چالهای محیطی از پنج روش طراحی متفاوت شامل روش طراحی چالهایمحیطی بر اساس تیوری انتقال انرژی به سنگ، روش گوستافسون، روش هلمبرگ، روش اولوفسون و روش سینگ استفاده میشود. الگوهایانفجاری ارایهشده از دیگر معیارهایی هستندکه در طراحی چالهای محیطی مورد استفاده قرار میگیرند. این الگوها برای انفجار پیششکافی و انفجار آرام چالهای محیطی در قالب محدودههایی برای قطر چالها، تمرکز خرج و فواصل چالها بیان شدهاند. این مقاله به معرفی عوامل موثر برماهیت و وسعت آسیب وارد بر تودهسنگ دربرگیرنده، روشهای طراحی چالهای محیطی و معرفی و تحلیل الگوهای انفجاری ارایهشده میپردازد.طبق بررسی انجامشده بر روی الگوهای پیشنهادی، متوسط فاصله چالهای پیششکافی در اکثر الگوها در محدوده 8 تا 10 برابر قطر چالها است.متوسط نسبت فاصله به ضخامت بارسنگ در اغلب الگوهای ارایهشده برای انفجار آرام چالهای محیطی، کوچکتر یا مساوی 0/8است

Keywords:

چالهای محیطی , انفجار کنترلشده , روشهای طراحی , الگوهای انفجاری