مرتضی کرمی - کارشناسارشد مکانیک سنگ، شرکت مهندسی مشاور مهابقدس؛
جعفر عباسی - کارشناسارشد مکانیک سنگ، شرکت سابیر
بهنام ابره - کارشناسارشد مکانیک سنگ، شرکت مهندسین مشاور آزمونه فولاد

سد چم شیر در حدود 29 کیلومتری جنوبشرقی شهرستان گچساران در استان کهکیلویه و بویراحمد، در دست احداث بوده و به عنوان اولین سد بتن غلتکی قوسی ایران حایز اهمیت است. در تکیهگاه راست و در مسیر تونل تخلیه کننده تحتانی این سد، فضا ییزیرزمینی تحت عنوان گیت چمبر یا اتاق دریچهها طراحی شده که به دلیل ابعاد هندسی بزرگ آن (طول 22 متر، عرض 15 متر و ارتفاع 37 متر)، به کارگیری حفاری چندمرحلهای برای آن ضروری است. حفاری تونل تخلیه کننده تحتانی که از بخش زی رین گی تچمبر عبور میکند، پیش از حفاری تونلهای دسترسی به ترازهای بالایی گیت چمبر به اتمام رسیده است. در ای ن مقاله دو حالت متعارف (حفاری چند مرحلهای از بالا به پایین) و اجرایی (ابتدا حفاری تونل تخلیه کننده و سپس حفار ی چند مرحله ای از بالا به پایین) برای حفاری گیت چمبر درنظر گرفته شده و به صورت عددی و با روش تفاضل محدود تحلیل شده ان د. سپس با توجه به شرایط تنش و کرنش در حالت اجرایی، سیستم نگهداری مناسب پیشنهاد شده است. نتا یج ای ن تحلی لها حاک ی از تفاوت رفتار تودهسنگ در اثر تغییر روند حفاری است.

سد چمشیر، گیت چمبر، رفتار تودهسنگ، حفاری چند مرحلهای ، سیستم نگهداری، روش عددی