احمد اسدزاده - دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه تبریز
سلیمه عابدینی بیرنگ - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب

تجارت خارجی اهمیت ویژهای برای کشورهای جهان دارد، به طوریکه به عنوان راهکاری برای توسعه اقتصادی کشورها شناخته شده است، از اینرو بررسی عوامل موثر بر این متغیر اقتصادی ضرورت مییابد. از جمله عوامل موثر بر آن میتوان به نرخ ارز و ریسک ناشی از بیثباتیهای غیر منتظره آن اشاره کرد. بر این اساس هدف این پژوهش، بررسی تاثیر بیثباتی نرخ ارز بر جریان تجارت دو جانبه ایران و کشورهای اکو با استفاده از دو رویکرد دادههای پانل و همچنین منطق فازی و مقایسه نتایج آنها میباشد. برای این منظور از رهیافت دادههای تابلویی بر مبنی مدل جاذبه استفاده شده است. نتایج تخمین مدل نشان میدهد که بیثباتی نرخ ارز اثری منفی بر جریان تجارت دو جانبه این کشورها داشته است. سپس نتایج حاصل از رهیافت دادههای پانلی با نتایج بهدست آمده از رویکرد جایگزین، منطق فازی مورد مقایسه قرار گرفته است. عناصر کلیدی در منطق فازی تبیین قوانین فازی و همچنین تعیین درجه عضویت برای مجموعههای فازی بر مبنی تجربه میباشند. هر دو رویکرد نتایج بسیار مشابهی بهدست میدهند و میتوان از این روش به عنوان یک مکمل مدلهای آماری و اقتصادسنجی استفاده نمود.

بیثباتی نرخ ارز، مدل جاذبه، دادههای تابلویی، منطق فازی