جایگاه و نقش فرضیه در پژوهش های علوم رفتاری و روانشناسی

آیا فرضیه (پاسخی ارتجالی که محقق آگاه و مجرب در پاسخ به پرسش تحقیق ارایه می کند) برای همه ی تحقیقات لازم است این پرسشی است که پاسخ به آن برای آشنایی با ویژگی ها و عناصر تحقیق علمی ضروری است. روش شناسان تحقیق در مواضع مختلف و درجای جای مباحث خود اشارات و تصریحاتی دارند که نشان می دهد فرضیه برای همه ی انواع تحقیق نیست و اساسا ارایه ی آن در بعضی موارد امکان ندارد. نوشته ی حاضر می کوشد با اتکا به منابع دست اول در روش تحقیق مستنداتی برای نکته ی مزبور جمع آوری کند و تفاوت بین انواع مختلف تحقیق را نشان دهد. محققان تحقیقات توصیفی و اکتشافی را متفاوت با تحقیقات تبیینی می دانند و تنها در تحقیقات تبیینی پای فرضیه را باز می کنند. آنان معتقدند که در تحقیقات توصیفی نیازی به فرضیه نداریم ؛ چنان که در تحقیقات اکتشافی فرضیه پردازی ممکن نیست.

Keywords:

فرضیه , پژوهش , علوم رفتاری , روانشناسی