بررسی زعفران از لحاظ اقتصادی واجتماعی و تاثیر مکانیزاسیون کردن فرایند آن در تربت حیدریه

زعفران با نام علمی ) Crocus Sativus L ( از خانواده زنبقیان، گیاهی است علفی، دایمی و گیاهی است مخصوص مناطق خشک، که بسیاری از مورخین مبدا اولیه آن را ایران و هندوستان میدانند. ایران با 254 تن تولید، بزرگترین تولیدکننده زعفران در جهان است به طوری که سال گذشته مجموع تولید زعفران در جهان 274 تن بوده که 92 درصد آن را ایران و هشت درصد آن را سایر کشورهای جهان تولید کردهاند. سال گذشته درمجموع 254 تن زعفران در کشور تولید شد که استان خراسان رضوی با 196 تن زعفران یعنی) 77 تن(، مقام نخست را به خود اختصاص داد. در رابطه با مکانیزاسیون برداشت و فرآوری این گیاه نظرات متفاوتی وجود دارد اما باید به دو نکتهی توجه نمود: همواره مکانیزاسیون همراه با افزایش بهرهوری نیروی کار و افزایش سود )یا کاهش قیمت( از بین رفتن اشتغال عدهای را نیز در پی دارد. ممکن است همراه با مکانیزاسیون و تغییر الگوی کاشت از کشاورزان مناطق محروم به سرمایهداران و شرکتهای تولیدی بزرگ و اشباع بازار توسط این دسته مشکل کشاورزان دوچندان گردد. نکتهی دوم احتمال افزایش کاشت درخارج از کشور )کشورهایی چون اسپانیا که به دلیل افزایش دستمزد نیروی کار کشت زعفران را رها کردهاند و البته مدعیان جدیدی چون چین و افغانستان( میباشد. تجربیات تولید و تجارت موفق بینالمللی نشان میدهد توجه به عوامل پیشرفته برای توسعه یک صنعت ضروری است. توجه برخی کشورها به تولید زعفران در سالهای اخیر و امکان تولید ارزانتر زعفران در این کشورها خطر عمدهای تلقی میگردد که میتواند با کاهش قیمت زعفران توجیه اقتصادی تولید آن در کشور را از بین ببرد. ضمن آنکه با ورود کشورهای مختلف امکان مکانیزاسیون توسط آنها نیز بسیار محتمل است، لذا لازم است کشور جهت حفظ موقعیت خود در صنعت زعفران در این حوزه پیشقدم باشد.

Keywords:

اشتغال , زعفران , فرآوری , مکانیزاسیون