علی قاسمی نژاد - کارشناس ارشد، دانشکده مهندسی عمران، آب و محیطزیست، دانشگاه شهید بهشتی
مجتبی شوریان - استادیار، دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی

آب زیرزمینی یکی از منابع اصلی تامین نیازهای آبی در نواحی خشک و نیمه خشک نظیر ایران است. انتخاب مکان مناسب برای حفر چاه واستخراج آب زیرزمینی و همچنین تعیین نرخ مناسب پمپاژ برای هر چاه نقش مهمی در کاهش هزینههای استخراج آب داشته و میتواند مانع ازآسیبهای جدی به آبخوان گردد. هدف از این تحقیق ارایه یک مدل شبیهسازی- بهینهسازی برای تعیین محل و ظرفیت بهینه چاههای پمپاژ جهت تامین نیازهای آبی موجود میباشد. در این مسیله از مدلMODFLOW برای شبیهسازی حرکت آب زیرزمینی و از الگوریتم بهینهسازی دسته ذراتParticle Swarm Optimization به منظور محاسبه مقادیر بهینه متغیرهای تصمیم استفاده شده است. مسیله با هدف حداکثر کردن مجموع حجم آب برداشتی از چاهها و با در نظر گرفتن قیودی همچون حداکثر میزان افت مجاز در آبخوان، تامین کامل نیازهای آبی و همچنین قید کیفی میزان شوری آب روی آبخوان سرخس واقع در شمال شرقی کشور مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان میدهند که علاوه بر تامین کامل نیازهای آبی، محلهای بهینه انتخابشده برای چاهها با مکانهای مناسب از لحاظ کیفی که از نقشههای کیفی آب زیرزمینی استخراج شده است مطابقت داشته و قیود مسیله ارضاء گردیده است

جانمایی و دبی بهینه چاههای پمپاژ آب زیرزمینی، شبیهسازی- بهینهسازی/PSO ،MODFLOW