یلدا بسیم - کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست- آب و فاضلاب ، شرکت مهندسی مشاور سازآب پر
محمود حاجیشاه - معاونت مطالعات شرکت مهندسی مشاور سازآب پردازان – کارشناس ارشد آبیار

طرح جمع آوری و مدیریت زه آبهای حوزه جنوب رودخانه کرخه در 360 هزار هکتار از اراضی کشاورزی غرب رودخانه کارون و جنوب رودخانه کرخه در دشت خوزستان، واقع شده است . هدف اصلی ا ین طرح جلوگیری و یا کاهش ورود زه آبها به منابع آب شیرین منطقه، مدیریت و استفاده مجدد از زه آبها و نیز دفع مناسب آنها می باشد . همچنین پیش بینی کمیت و کیفیت منابع پذیرنده زه آب (رودخانه کارون، تالاب بین المللی شادگان، تالاب هورالعظیم، رودخانه اروند و ...) و بررسی آثار زیست محیطی وارده بر آنها در دست مطالعه است . در مقاله حاضر، روش شناسی بررسی اثرات زیس ت محیطی طرح جمع آوری و مدیریت زه آبها بر منابع آب منطقه ارائه گردیده است . مراحل پیش بینی شده در روش مطالعه شامل، گردآوری و بررسی اطلاعات پایه در خصوص شبکه های آب یاری و زهکشی و طرحهای توسعه، شناسایی کمیت و کیفیت آب منابع پذیرنده زه آب، تعیین اکوسیستم ها و زیستگاههای حساس و مناطق حفاظت شده در محدوده مطالعات می باشد. علاوه بر این، تعیین حد استاندارد تخلیه آلاینده ها در هر یک از منابع پذیرنده زه آب، بررسی آثار زیست محیطی تخلیه زه آبها بر منابع پذیرنده در گزینه های مختلف مدیریت و استفاده مجدد از زه آب، مطالعه گزینه های مختلف دفع، مدیریت و استفاده مجدد زه آبها از دیدگاه تامین استانداردهای کیفی منابع پذیرنده و برنامه ریزی پایش کمی و کیفی آلودگی در نقاط بحرانی منابع تامین آب، منابع پذیرنده زه آب و خاک منطقه مورد توجه قرار گرفته است. نتایج حاصل از بررسی در مراحل اولیه مطالعه، ضرورت انجام نمونه برداری از زه آب های کشاورزی موجود در منطقه را در خصوص پارامترهای کیفی دارای اولویت از نظر استانداردهای ملی و بین المللی، تایید نموده است . انتخاب تناوب زمانی یک ساله برای نمونه برداری که کلیه فصول سال را در برداشته و بر اساس زمانهای تولید زه آب و نیز رژیم هیدرولوژیکی منابع آب باشد مورد تاکید قرار گرفته است.

زه آب کشاورزی، استفاده مجدد، منابع پذیرنده زه آب