ابوصدیق منسرای - استاد فلسفه و علوم سیاسی در دانشگاه مطالعات توسعه غذا
محمدرضا امین

ایده حقوق بشر که جانشین حقوق انسان گردیده، توسط الینور روزولت در اثرش در سازمان ملل (دهه ی 1940) از طریق ایجاد این اصطلاح معرفی گردید. حقوق بشر اگر به درستی مفهوم آفرینی گردد بر تحلیل فراوان غرب از حقوق مدنی و سیاسی پیش می گیرد. این ایده سه بعد دارد یا به گفته ایساشیوجی در بینش خود سه نسل حقوق بشر وجود دارد. حقوق بشر نسل اول عبارتند از حقوق مدنی و سیاسی قابل پیشگیری قصایی که دنیای غرب به آن علاقه مند است. حقوق بشر نسل دوم متشکل از حقوق اجتماعی -فرهنگی و اقتصادی است که در اکثر نهادهای نیولیبرال توجیه پذیر نیستند. حق بر توسعه که نسل سوم حقوق بشر را تشکیل می دهد، حقی است که تمام ملل جهان سوم در دنیایی جهانی شده که به دو بخش سرمایه داری مرکزی و حاشیه ای تقسیم گردیده باید مجدانه آن را دنبال کنند. کشورهای جهان سوم از جمله کشورهای آفریقایی پس از استعمار که به حاشیه رانده شده اند متعلق به حاشیه سرمایه داری جهانی هستند. پذیرش نسنجیده و دنبال روی مجدانه از رویکرد نخبه گرایی غربی به مسایل حقوق بشر (آگودا،1989) که به قیمت نادیده گرفتن نسل های دوم و سوم حقوق بشر، بر نسل اول حقوق بشر تاکید می نماید، تلاش های توسعه را در اکثر کشورهای آفریقای پس از استعمار، تبدیل به یک سراب کرده است. حقوق بشر نسل سوم نه از سوی تقدیس گردیده-که شاهد این مدعا، شکست اقدامات نظم نوین اقتصاد بین المللی (NIEO) در دهه 1970 و مواردی دیگر است- و نه این نوع حقوق واقعا و قاطعانه از سوی رهبران آفریقای پس از استعمار دنبال گردیده است.