غزل کشاورز - کارشناسی ارشد علوم تشریح، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، کردستان، ایران.
محمد جعفر رضایی - دانشیار، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، کردستان، ایران.

زمینه و هدف: ماتریکس متالوپروتییناز- 2 ( MMP-2 ) از خانواده آنزیم های پروتیولیتیک کننده هستند که در تخریب ماتریکس خارج سلولی و تجزیه غشای پایه نقش دارند. ماست سل ها در بیماری های التهابی از جمله فیبروز ریوی نقش مهمی ایفا کرده و می توانند به عنوان منشا پروتیین های ماتریکس متالوپروتییناز- 2 در نظر گرفته شوند. هدف از این تحقیق بررسی اثر داروی تالیدومید بر بیان پروتیین ماتریکس متالوپروتییناز- 2 و جمعیت ماست سل ها در فیبروز ریوی القا شده به وسیله بلیومایسین در موش می باشد. مواد و روش ها: در این تحقیق 32 موش نر بالغ با نژاد C57BL/6 بطور تصادفی به چهار گروه تقسیم بندی شدند: موش ها در گروه اول سولفات بلیومایسین (Bleomycin) ، در گروه دوم علاوه بر بلیومایسن تالیدومید Bleomycin + Thalidomide) ، در گروه سوم تالیدومید (Thalidomide) و در گروه چهارم کربوکسی متیل سلولز (Carboxy Methyl Cellulose) را بصورت داخل صفاقی دریافت کردند. بعد از اتمام دوره، نمونه های ریوی از موش بدست آمد و مطالعات هیستولوژیکی و ایمنوهیستو شیمی روی آنها انجام شد. بعد از بررسی لام های بافتی تعداد سلول های بیان کننده پروتیین ماتریکس متالوپروتییناز- 2 و ماست سل ها بدست آمد و نتایج با استفاده از آزمون های آماری One Way-ANOVA و Tukey تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: مطالعات هیستولوژیکی و ایمنوهیستوشیمیایی افزایش معنی دار تعداد سلول های بیان کننده ماتریکس متالوپروتییناز- 2 و ماست سل ها را در گروه Bleomycin نسبت به گروه Carboxy Methyl Cellulose نشان داد ( P < 0.001 ). اما تعداد این سلول ها در گروه + Bleomycin Thalidomide کاهش معنی داری نسبت به گروه Bleomycin نشان داد (P < 0.001). نتیجه گیری: تالیدومید تعداد سلول های بیان کننده پروتیین ماتریکس متالوپروتییناز- 2 و ماست سل ها را کم و متعاقب آن فیبروز ریوی را کاهش می دهد.

تالیدومید، فیبروز ریوی، ماتریکس متالوپروتییناز- 2، ماست سل