فرخ برزیده - عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی
مرتضی معیری - دانشجوی کارشناسی ارشد حسابداری

یکی از ممترین عوامل کیفی صورتهای مالی به موقع بودن اطلاعات مندرج در آنها میباشد درک و شناسایی این موضوع که مدت زمان حسابرسی می تواند عاملی مهم و اثرگذار بر به موقع بودن ارایه اطلاعات مالی باشد باعث گردید تا مطالعات درباره تاخیر ارایه گزارش حسابرسی آغاز گردید تحقیق حاضر نیز سعی دارد تا در جهت این مطالعات، مسیله تاخیر حسابرسی به موقع بودن گزارش حسابرسی را در بین شرکتهای ایرانی مورد بررسی قرار دهد. در این تحقیق تاخیر حسابرسی، به عنوان فاصله زمانی تعداد روز از تاریخ پایان سال مالی شرکتهای الی تاریخ گزارش حسابرسی آنها تعریف گردیده است نمونه انتخابی در برگیرنده تعداد 233 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران طی سالهای 1382 الی 1384 می باشد. نتایج آمار توصیفی حاکی از آن است که میانگین تاخیر در ارایه گزارش حسابرسی حدود 84 روز بوده است. جهت انجام این تحقیق پنج فرضیه عنوان گردید تا ارتباط بین تاخیر در ارایه گزارش حسابرسی، با اندازه شرکت، سودآوری شرکت، ریسک شرکت ریسک مالی، حسابرس و تاریخ پایان سال مورد بررسی قرار گیرد. جهت انجام بررسیهای لازم از تجزیه و تحلیلهای همبستگی یک متغیره، همبستگی چند متغیره و نیز آزمون t استفاده شده است نتایج تحقیق انجام شده بر نمونه انتخابی، حاکی از آن است که تاخیر در ارایه گزارش حسابرسی به طور با اهمیتی برای شرکتهای دارای تاریخ پایان سال مالی منتهی به 29 اسفند ماه، بیشتر بوده است و سایر فرضیه های تحقیق مورد پذیرش قرار نگرفت.

تاخیر در ارایه گزارش حسابرسی، اندازه شرکت، اعتبار موسسه حسابرسی، ریسک شرکت و سودآوری شرکت