نیازعلی ابراهیمی پاک - استادیار بخش آبیاری و فیزیک خاک موسسه تحقیقات خاک و آب

این پژوهش در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرکرد بر روی گیاه گندم با 5 تیمار آبیاری به ترتیب، بدون تنش آبی، 55،15،30 و 100 درصد تنش آبی در شش دوره رشد گیاهی جوانه زنی، پنجه دهی، ساقه دهی ، گل دهی، شیری و خمیری و رسیدن انجام شده است. در این پژوهش میزان تبخیر و تعرق بالقوه گیاه گندم به روش بیلان رطوبتی با استفاده از یک لایسیمتر زهکش دار اندازه گیری شد. هدف از این پژوهش برآورد تابع تولید گندم و ارزیابی اقتصادی اثر کم آبیاری بر عملکرد محصول گندم بود و نتایج نشان می دهد که: 1-عملکرد آب مصرفی در ابتدا روند صعودی داشته و سپس روند آن نزولی می شود. 2-درآمد کل در واحد سطح با افزایش میزان آب آبیاری تا زمان آبیاری کامل افزایش می یابد و در اعماق بیشتر از آن کاهش می یابد در هر شش مرحله رشد گیاه حداکثر درآمد در عمق آبیاری کامل است. 3-حداکثر سود خالص تولید در طول دوره رشد گیاه در عمق آبیاری در شرایط محدودیت منابع آب به دست آمده است. 4-در اثر کم آبیاری اعمال شده، مقداری آب صرفه جویی می شود و کاهش عملکرد محصول هم وجود دارد و اگر چنانچه زمین عامل محدود کننده نباشد و تنها آب عامل محدود کننده تولید باشد. با آب صرفه جویی شده می توان سطح جدیدی بین 20 تا 30 زیر کشت برد. 5-در محاسبه اقتصادی ابتدا هزینه های تولید و سود ناشی از افزایش عملکرد را در هر دور رشد گیاه در نظر گرفت که در این رابطه اقتصادی ترین سطح آبیاری در دوره جوانه زنی و پنجه دهی 20 درصد ، در دوره های ساقه دهی و شیری 30 درصد، در دوره گل دهی 15 درصد و در دوره خمیری 45 درصد کاهش آب آبیاری می باشد.

کم آبیاری گندم، تابع تولید گندم، تحلیل اقتصادی، عمق معادل آب آبیاری