افشین تکدستان - دکترای مهندسی عمران محیط زیست وعضوهیئت علمی گروه بهداشت محیط دانشگاه
مریم پازکی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران محیط زیست دانشکده محیط زیست - دانش

متخصصین محیط زیست لجنهای فاضلاب را در شمار مواد زائد خطرناک طبقه بندی نموده اند و تثبیت آنها را قبل از استفاده مجدد در کشاورزی و آبیاری و دفع مورد تأکید قرار داده اند . لجن فاضلاب محتوی بسیاری از آلاینده های آلی و معدنی از جمله انواع زیادی از میکروارگانیسمهای بیماریزا ، مواد فسادپذیر و تخم انگلها بوده که رها کردن این ماده درمحیط منجر به اشاعه بیماریهای عفونی و تخریب محیط زیست خواهد شد . فرایندهای تصفیه لجن از قبیل هضم هوازی می تواند مقدار زیادی از عوامل بیماریزای موجود در لجن را کاهش دهند . هضم هوازی بیشتر جهت تثبیت لجن ثانویه و یا مخلوطی از لجن اولیه و ثانویه بکار می رود . در این تحقیق به منظور بررسی کارایی هاضم هوازی در حذف عوامل بیماریزا و جامدات فرار موجود در لجن و همچنین مقایسه آن با استانداردهای پیشنهادی USEPA جهت استفاده مجدد در کشاورزی و دفع لجن ، پایلوتی از هاضم هوازی ناپیوسته در آزمایشگاه بهداشت محیط دانشکده بهداشت اهواز تهیه شد و در آن لجن ثا نویه حاصل از تصفیه خانه چنیبه اهواز به مدت 33 روز هوادهی شد و بعد از گذشت زمان ماند ، 4،8،13،26،33، 1 روز از لجن درون هاضم مستقیماً نمونه برداری شده و جامدات فرار ، کلیفرم کل و کلیفرم مدفوعی آن اندازه گیری شد . این مطالعات نشان داد که میزان کاهش مواردفوق بعد از مدت زمان ماند 33 روز به ترتیب به 58/72 ، 92/44 ، 97/14 درصد رسیده و درنتیجه لجن حاصل از هضم هوازی قادر به برآورد مقررات کاهش پاتوژن درکلاس A نمی باشد، اما قادر است مقررات کاهش پاتوژن درکلاس B را برآورده کند . از طرفی در زمان ماند کمتر از 8 روز هوادهی ، این سیستم مقررات کاهش جلب ناقلین که از طرف سازمان حفاظت محیط زیست امریکا پیشنهاد شده است را نیز برآورده کرد . میزان شاخص حجمی ( SVI ) لجن بعد از پایان هوادهی به 184 گرم بر میلی لیتر رسید که نشان دهنده قابلیت ته نشینی تقریباً مناسب لجن هضمن شده می باشد .

لجن فاضلاب ، هضم هوازی لجن ، استاندارد زیست محیطی ، مصارف کشاورزی لجن جامدات فرار، کلیفرم مدفوعی ، جلب ناقلین