بنفشه فتاح - کارشناس ارشد بیوتکنولوژی- دانشکده کشاورزی- دانشگاه گیلان
محمدمهدی سوهانی - استادیار دانشکده کشاورزی- دانشگاه گیلان
عبدالله حاتم زاده - دانشیار دانشکده کشاورزی- دانشگاه گیلان
علیرضا افشاری فر - عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی- دانشگاه شیراز

در این پژوهش به منظور به دست آوردن گیاهان تراریخته ی نارنج، از ریزنمونه های اپیکوتیل وهیپوکوتیل نارنج استفاده و بهبود اندام زایی مستقیم و تولید شاخساره در ریزنمونه ها با استفاده ازتیمارهای مختلف بررسی شدند. تراریزش از طریق همکشتی ریزنمونه ها با Agrobacterium tumefaciensسویه ی EHA105حامل وکتور pFGC5941و ژن کد کننده ی پوشش پروتیینیویروس تریستزای مرکبات (CTV)انجام شد. پس از تراریزش، ریزنمونه ها به محیط کشتانتخابی حاوی علف کش بستا با ترکیبی از سطوح تنظیم کننده های رشدBAPد( 1 ،0 و 2میلیگرم در لیتر)وNAA و(0 ،0/25 و 0/5میلیگرم در لیتر) منتقل شدند. اثر زخم زدن براندام زایی مستقیم و تولید شاخساره و اثر استفاده از وکیوم بر کارایی تراریزش، بررسی شدند.تایید تراریخته بودن شاخساره ها در محیط انتخابی حاوی علفکش بستا و انجام واکنشپی.سی.آر با ژن های اختصاصی صورت گرفت. بهترین کارایی اندامزایی یا تولید شاخساره (57درصد) با استفاده از ترکیب تنظیم کننده های رشد به میزان 2میلیگرم در لیتر BAPو 0/25میلی گرم در لیتر NAAحاصل شد ضمن این که، زخم زدن اثر معنی داری بر تولید شاخسارهنداشت. بالاترین میزان شاخساره های تراریخته به میزان 11/25دزصد در تیمار وکیوم به دستآمد. در نهایت شاخساره های تراریخته بر روی دانهال های رشد یافته در شرایط in vitroریزپیوند شدند

Agrobacterium tumefaciensاپیکوتیل ،اندام زایی مستقیمتنظیم کننده های رشد،زخم زنی