محمود مختاری - استادیار دانشگاه شهید بهشتی

این مقاله حاصل کندوکاو در این مسیله است که؛ آیا تام ل فلسفی در خصوص تکنولوژی هستهای، از تام ل عام فلسفی در باب تکنولوژی متمایز است یا خیر و آیا چنین مطالعه خاص ی میتواند بینشی در فلسفه تکنولوژی ارایه نماید از دو رویکرد اصلی در فلسفه تکنولوژی؛ یعنی فلسفه کلاسیک تکنولوژی و فلسفه تکنولوژی پس از چرخش تجربی، نخست در چارچوب سنتهایی همچون مارکسیسم و پدیدارشناسی با توجه به کل یت یا ذات (و نه تفاوتهای انواع) تکنولوژی مدرن، به ارایه فراروایتهایی از تکنولوژی میپردازد. اما در فلسفه تکنولوژی با نگرش تجربی، ویژگی های خاص تکنولوژیهای مختلف مورد دقت قرار میگیرد و نظریهپردازی، به بررسی تکنولوژی و توصیف دقیق آن میپردازد. ادعای این مقاله این است که براساس نگرش متاخر در فلسفه تکنولوژی و با معرفی و تحلیل ویژگیهای خاص تکنولوژی هستهای، می توان فراروایتهای فلاسفه کلاسیک تکنولوژی را در چنین تحلیلی ارزش گذاری کرد. البته از آنجا که فلسفه کلاسیک تکنولوژی و به ویژه دیدگاه هیدگر درباره تکنولوژی، رویکردی ذاتگرایانه است، از طریق مطالعه تجربی تکنولوژی هستهای، قابل تایید یا طرد نیست. بنابراین این مقاله صرفا درصدد آن است که جنبه های سازگار فلسفه کلاسیک تکنولوژی با مورد خاص تکنولوژی هستهای و نیز مواردی از محدودیتهای این نگرش را در تحلیل تکنولوژی هستهای نشان دهد.

فلسفه کلاسیک تکنولوژی، چرخش تجربی، تکنولوژی هسته ای، مارکس، هایدگر