رویا هوشمند - رئیس گروه، سازمان آب و برق خوزستان
عیدی عجم گرد - مدیر کل، سازمان آب و برق خوزستان
اسماعیل آرزومند - مدیر، سازمان آب و برق خوزستان

جلوگیری از رشد و نمو علفهای هرز و مبارزه با آنها از اهم فعالیتهای مرتبط با بهره برداری و نگهداری از تاسیسات سدها و شبکه های آبیاری می باشد که به صور گوناگون می تواند در بهبود عملکرد شبکه ها و ارتقا بهره وری مصرف آب درآنها موثرواقع گردد . لذا کنترل ودفع آنها درتاسیسات شبکه های آبیاری بعنوان یکی از برنامه های مدیریت مبارزه تلفیقی محسوب می گردد که مهمترین هدف آن ترکیب تکنیکهای مخصوص کنترل آفات برای رسیدن به یک سطح اقتصادی کنترل باکاربرد حداقل استفاده از سموم آفت کش به منظور حفظ وصیانت از منابع آب وخاک و محیط زیست همچنین سلامتی و بهداشت مصرف کنندگان باشد .راشدمحصل ونجفی واکبرزاده ( 1379 ). با این دیدگاه مهمترین هدف از انجام این پژوهش یافتن شاخص ترین گونه های علفهای هرزآبزی وخشکی زی در شبکه های آبیاری به منظور یافتن اصلح ترین روشهای مبارزه و دوستدارمحیط زیست است که عملا ازلحاظ اقتصادی نیز اجرای آنها در شبکه های آبیاری استان نیزمقرون به صرفه باشد بویژه که هم اکنون عملا تنها دفع آنها ازطریق لایروبی صورت می پذیرد و علاوه برآن که ازلحاظ اقتصادی دربرخی مواردمقرون به صرفه نمی باشد درخصوص برخی ازانواع گونه های آبزی عملا کار آمد نیست .لذا به دلیل عدم تحقیق در خصوص شناسایی انواع گونه های آنها دربخشها و تاسیسات شبکه های آبیاری استان ,بعنوان اولین گام بررسی حاضر در خصوص شناسایی وضع موجودشبکه ها ازلحاظ پرتراکم ترین گونه های علفهای هرزآبزی و خشکی زی که مشکلات عدیده ای را نیز درامرانتقال و خروج آب درکانالها, نهرها همچنین زهکشهای شبکه های آبیاری و سدهای تنظیمی وانحرافی در شبکه های آبیاری به وجود می آورند , صورت پذیرفت در این بررسی انواع گونه های خشکی زی ,کنارآبزی وآبزی درشبکه های استان خوزستان (گتوند, عقیلی, دیمچه, بهبهان , امیدیه, حمیدیه ,شاوور, ناحیه شمال خوزستان ) دردریاچه های پشت سدهای تنظیمی ,کانالها وزه کش های شبکه های فوق به تفکیک شناسایی گردید .تعداد 7گونه خشکی زی , 15 گونه آبزی و کنارآبزی شناسایی گردید .ازگونه های آبزی شناسایی شده تعداد 3گونه ازپرتراکمترین انواع درتمامی شبکه ها بودند . در شبکه شاووراعم ازسد شاوور و کانالها و زه کش های شبکه یک گونه اختصاصی آبزی که عملا مشکلات بسیاری راجهت بهره برداری دراین شبکه ایجاد نموده است شناسایی که با انتقال همین گونه از شبکه فوق به شبکه حمیدیه نیز مواجه می باشیم . در این بررسی سطح پوشش علفهای هرز در هر شیکه همچنین سدهای تنظیمی نیز بررسی و مشخص گردید .

علف های هرز , شبکه های آبیاری , سدها , زهکش ها , کانالها