علی یزدانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه زراعت، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل
حمیدرضا مبصر - استادیار گروه زراعت، واحد قایمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قایمشهر
یوسف نیکنژاد - استادیار گروه زراعت، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل
نوراله خیری - دانشجوی دکتری گروه زراعت، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان

بهمنظور بررسی اثرات الگوی کاشت و تقسیط کود نیتروژن بر صفات کیفی و عملکرد دانه برنج رقم کوهسار در کشت مجدد، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1392 در شهرستان آمل انجام شد. الگوی کاشت در سه سطح D1:25×25 , D2:20×20 , D3:30×10 سانتی متربه عنوان عامل اصلی و زمان تقسیط نیتروژن در پنج سطح T1: 100 درصد کود پایه T2: 50 درصد کود پایه + 50 درصد مرحله پنجه زنی T3: 50 درصد کود پایه 50 درصد کود پایه + 50 درصد مرحله ظهور آغازی خوشه T4: 33/33 درصد کود پایه +33/33 درصد مرحله پنجه زنی +33/33 درصد مرحله ظهور آغازی خوشه و T5: 33/33 درصد کود پایه +33/33 درصد مرحله پنجه زنی +33/33 درصد مرحله خوشه دهی کامل به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که با کاهش تراکم کاشت 25×25 سانتی متر و افزایش تقسیط نیتروژن، صفات کیفی روند افزایشی داشتند ولی، عملکرد دانه با افزایش تراکم کاشت 10×30 سانتی متر حدود 13/8 درصد افزایش یافت. تحت اثر متقابل دو عامل، بیشترین طول دانه قبل از پخت در تیمار D1T4 مشاهده شد. بیشترین عملکرد دانه با میانگین 3874 کیلوگرم در هکتار در تیمار تقسیط T5 به دست آمد. با توجه به نتایج این آزمایش، بهنظر میرسد که الگوی کاشت 25×25 سانتیمتر و تقسیط نیتروژن در مراحل رویشی و زایشی، باعث بهبود عملکرد کیفی و از طرفی کاربرد الگوی کاشت 10×30 سانتی متر و تقسیط های T3,T4,T5 منجر به افزایش عملکرد کمی برنج رقم کوهسار در کشت مجدد می شود.

تراکم، عملکرد دانه، کشت دوم، کیفیت، نیتروژن