کیخسرو چنگلوایی - مدیرت آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی
علی بناوند - مدیر آبیاری تحت فشار سازمان جهاد کشاورزی

آیا با توجه به سیاست های جاری دولت به لحاظ ضرورت کاهش تصدی گری و واگذاری امور دولتی به بخش خصوصی، و بالاخره در جهت افزایش بهره وری و صرفه جویی در مصرف آب و افزایش سطح زیر کشت و تولید محصولات کشاورزی و اشتغال زایی در مناطق محروم ، تشکیل شرکت تعاونی تولید روستایی با تغییراتی چند در آن ، که در این تحقیق به تعداد، ساختار و وظایف، اشاره می شود، پیشنهاد می گردد. در این تحقیق به بررسی انواع مختلف نظام های بهره برداری از شبکه های آبیاری و زهکشی پرداخته شده است. در میان نظام های بهره برداری موجود در ایران دو نوع نظام بهره برداری یکی تعاونی شامل شرکت های تعاونی تولید روستایی و دیگری تجاری شامل شرکت های کشت و صنعت سهامی زراعی و بهره برداری های شخصی از لحاظ کم و کیف عملکرد در ابعاد مختلف اقتصادی ، اجتماعی فرهنگی ، فنی و زیست محیطی در سطح ملی و در سطح اغلب استان های کشور از جایگاه برتری برخوردارند. بر اساس یافته های تحقیقی ابتدا ویژگی های اصلی این دو نوع نظام بهره برداری با استفاده از سنخ شناسی وبری در قالب دو نوع متعالی توصیف و بر اساس آن تصاویری از دورنما یا وضعیت مطلوب آنها در آینده ارایه می شود.