مجتبی فرخی - تهران، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده مهندسی شیمی، گروه مهندسی فرایندهای پلیمریزاسیون
مهدی عبداللهی - تهران، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده مهندسی شیمی، گروه مهندسی فرایندهای پلیمریزاسیون

هوموپلیمرشدن و کوپلیمرشدن تود های وینیل استات و دی بوتیل مالیات در مجاورت ید به عنوان مولدعامل انتقال زنجیر و 2،׳ -2 آزوبیس(ایزوبوتیرونیتریل) به عنوان آغازگر در دمای 70°C انجام شد. این فرایند، پلیمرشدن رادیکالی انتقال ید معکوس ( RITP )نام دارد که براساس واکنش مستقیم رادیکال ها بامولکول ید است. بسته به کسر مولی کومونومرها در مخلوط اولیه واکنش، ترپلیمر قطع های پلی(وینیل استات - متناوب - د یبوتیل مالیات)- قطعه - پلی وینیل استات یا کوپلیمر تناوبی پلی(وینیل استات-متناوب - دی بوتیل مالیات) سنتز شد. نتایج رنگ نگاری ژل تراوایی ( GPC ) و طیف سنجی رزونانس مغناطیسی هسته پروتون( 1H NMR ) نشان داد، کوپلیمرشدن با مشخصه کنترل شده یعنی با وزن مولکولی قابل پیش بینی و توزیع وزن مولکولی نسبتا باریک (به عنوان مثال Mn =19330 g/mol وPDI=1/25 ) پیش می رود. همچنین، نتایج وجود دو مرحله متفاوت در پلیمرشدن را ثابت کرد. در طول مرحله اول (دوره بازدارندگی)، ید مصرف می شود و تلومرهای یددار خیلی کوتاه تشکیل می شود.در مرحله دوم، پلیمرشدن با سازوکار پلیمرشدن رادیکال آزاد متداولی که با انتقال هم تراز کنترلمی شود، ادامه می یابد. با استفاده از این روش، زمان واکنش نسبت به پلیمرشدن رادیکالی انتقال ید این مونومرها به حدود یک چهارم کاهش یافت، درحالی که وزن مولکولی کوپلیمرهای سنتز شده افزایش چشمگیری داشت. وجود د یبوتیل مالیات در مخلوط واکنش، به دلیل داشتن گرو ههای جانبی حجیم و درنتیجه اضافه شدن آهسته آن به زنجیر باعث کاهش سرعت پلیمرشدن شد. با استفاده از نسبت واکنش پذیری کومونومرها، تغییرات تبدیل نظری هر یک از کومونومرها محاسبه شد که مطابقتخوبی با مقادیر تجربی نشان داد. طیف 1H NMR ، حاکی از ناپایداری و تخریب گروه انتهایی زنجیرپلیمر به گرو ههای آلدهیدی در مجاورت ناخالصی است.

وینیل استات، دی بوتیل مالتات، پلیمرشدن رادیکالی ،انتقال ید معکوس، سنتز و شناسایی، سینتیک پلیمر شدن