نجمه باربازاصفهان - کارشناس ارشد، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه اصفهان
لیلا محمودیان - کارشناس ارشد، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه اصفهان
مریم السادات فاتحی زاده - دانشیار، گروه مشاوره خانواده، دانشگاه اصفهان
اعظم پرچم - دانشیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه اصفهان

وظیفه تربیتی فرزندان از لحاظ اولویت (کیفیت تاثیر) و اولیت بر عهده مادران است. در تمام نظریه هایرشد، مادر به عنوان فرد تاثیرگذار بر کودک نام برده شده است. بر این اساس، در پژوهش حاضر به سوالاتیاز قبیل این که در روانشناسی کیفیت تاثیر مادر بر فرزند چگونه بحث شده است قرآن و روایات تا چه اندازهنقش مادر را بر فرزند تبیین نموده و مشترکات و مفترقات اسلام و علم روانشناسی در رابطه با این موضوعچیست، پاسخ داده می شود لذا این نوشتار، در ابتدا نظر دانشمندان علوم تربیتی و روانشناسی را در ارتباط باتاثیر مادر در تربیت فرزند تبیین کرده و سپس به بررسی دیدگاه اسلام در این زمینه، می پردازد. اهم نتایجپژوهش این است که روانشناسانی مثل بالبی به تاثیر نقش مادر به بعد از تولد نوزاد اهمیت داده اند درحالی کهاسلام، آغاز تربیت را از زمان ازدواج و انتخاب همسر دانسته و تربیت را در زمان قبل از ازدواج و بارداری وپس از تولد فرزند به صورت جداگانه موردبررسی قرار می دهد. در هر دو نگرش ویژگی های مادر در تکوینشخصیت فردی و اجتماعی کودک سهم بسزایی دارد. در دیدگاه اسلامی، این مولفه نیز می تواند فطرت انسانرا تغییر دهد. پدر نیز علاوه بر نقش تربیتی خود، به عنوان عاملی اثرگذار بر سلامت روحی مادر و به تبع آن برتربیت صحیح فرزندان مطرح می شود.

اسلام و روان شناسی، تعلیم و تربیت اسلامی، نظریه بالبی، مادر و کودک