سیدمهدی عابدینی
علیرضا ملاح
سیاوش مرشدی
مریم شاه حسینی

در دورهای از تاریخ این دو پدیده (آیین و نمایش) یکی بوده اند و در واقع مکمل و متمم یکدیگر بودهاند که در این مورد واژهی آیین استفاده شده است. در بعضی از روزگاران اگر کسی میگفت نمایش آیینی یکی از دو کلمهای که بر زبان رانده بود حشو به حساب می آمد. در آن هنگام نمایش به غیر از آیین نبود. آن که اندیشیده بود نمایش در واقع به آیین اندیشیده بود و 1 اگر میاندیشید آیین تصوری از نمایش داشت . دکتر فرهاد ناظرزادهی کرمانی به زبانی دیگر به همین معنا اشاره میکند: نمایشهای آیینی سنتی ، امری تازه و جدید نیستند. و از آن جایی که هنر تیاتر در سویهای از آیین مناسک مذهبی زاده و پرورده شده است، میتوان گفت که در دورهای از تاریخ که این دو پدیده (تیاتر و مذهب) یکی بودهاند، تفاوت 2 چندانی میان آیین مناسک مذهبی و آیین مناسک نمایشی وجود نداشته... . اما با توجه به شواهد و قراین امروزی، آن چه در تیاتر معاصر به نام نمایش آیینی، اجرا میشود به طور عمده با مفاهیم مذهبی فاصلهی بسیاری دارد و بیشتر جنبه های ظاهری و قراردادی آیینها را تقلید میکند. نمایشنامهنویس و کارگردان امروزی میکوشد با بهرهگیری از سبک و سیاق آیین و مناسک، تجربیات و مکاشفهی خاص خود را به گروه 3 اجرا کننده و از این طریق به بینندگان منتقل کند. به عنوان مثال میتوان به بعضی از آثار شکسپیر از جمله نمایشنامهی ریچارد سوم اشاره کرد.