جواد علامتیان - استادیار گروه عمران دانشگاه آزاد اسلامی مشهد
رامین جلیلیان - کارشناس شرکت آب و فاضلاب مشهد
ابراهیم علامتیان - استادیار گروه عمران موسسه آموزش عالی خاوران

سامانههای آب و فاضلاب شریانهای حیاتی شهرها میباشند که لازم است عملکرد مطلوب خود را در شرایط بحرانی مانند زلزله، سیل و دیگر عوامل خطرساز طبیعی حفظ کنند. در این مقاله، یک مطالعه موردی در تاسیسات آب و فاضلاب شهر مشهد، برای شرایط بحرانی، در برابر پدیده زلزله انجام میپذیرد. نخست، طبقهبندی کلی سامانههای آب و فاضلاب شهر مشهد ارایه میگردد. سپس، پدیده زلزله، ویژگیها و اثرهای آن و نیز محتملترین آنها در منطقه جغرافیایی دشت شهر مشهد بررسی میشود. سپس، با توجه به وضیت گسلها و دیگر عوامل اثرگذار، بحرانیترین نقاط شبکه آب و فاضلاب شهر مشهد تعیین میشوند. در ادامه، روشهای کنترل و مقاومسازی سازهها ارایه میگردند. در این بررسی، شرایط عملکردی و قابلیت اجرایی بودن راهکار پیشنهادی، به عنوان دو معیار اصلی، درنظرگرفته شدهاند. بر این اساس، جداگر فولادی و میراگر اصطکاکی-تسلیمی، بهترتیب، برای تاسیسات مکانیکی و برقی و ساختمانهای موجود در سامانههای آب و فاضلاب پیشنهاد میگردند. این پژوهش کاربردی را میتوان برای دیگر شهرهای مهم کشور نیز انجام داد و از نتایج آن برای کاهش ریسکهای ناشی از مخاطرات طبیعی، مانند زلزله استفاده کرد.

سامانههای آب و فاضلاب، زلزله، میراگر، جداگر لرزهای