مهناز خدامی - عضو هیات علمی دانشگاه یزد گروه زمین شناسی
افسانه کمالی شرودانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد پترولوژی دانشگاه شهرکرد

منطقه مورد مطالعه در150کیلومتری جنوب شرق اصفهان، نزدیکی شهر ورزنه قرار دارد. گدازه های آتشفشانی همراه با توف های ایوسن و نهشته های کواترنری سنگ شناسی اصلی منطقه را تشکیل میدهند. این سنگها ویژگی کالکوآلکالن داشته و در پهنه آتشفشانی کوه زایی زاگرس، ارومیه-دخترقرار دارند. توف های قطعه سنگی و شیشه ای ایوسن در اثر دگرسانی ذخیره مناسبی از کایولن، در معدن چاه شور ورزنه ایجاد کرده اند. با توجه به گسترش کاربرد کانی های رسی در صنایع مختلف، پی جویی آنها در مناطق دگرسان و تکتونیزه دارای اهمیت ویژه ای است. فازهای اصلی نمونه های تجزیه شده و رسی شامل کوارتز، کایولینیت، مونتموریلونیت و فازهای فرعی ارتوکلاز، آلبیت، مسکویت، ایلیت، کلریت و هماتیت میباشند. باتوجه به نمودارهای مقایسه عناصر اصلی و فرعی خاک رس کایولینیتی با سنگ مادر، غنی شدگی مقادیر Zn,Y,V,Ni,Zr,Rb,Sr,Fe2O3وLOI وتهی شدگی مقادیرU,Th,Cu,Nb,Pb,U,Ba,Al2O3,CaO,K2O,NaOدر نهشته دیده میشود. نتایج کانی شناسی و ژیو شیمیایی نشان میدهد که دگرسانی گرمابی و درونزاد سنگ های آذرآواری باعث تشکیل کایولینیت شده و فرایندهای برونزاد و آب های جوی کایولن زایی را گسترش داده اند.

چاه شور ورزنه، ارومیه دختر، کایولن، ژیوشیمی، دگرسانی