علی اصغر نقی پور برج - عضو هیات علمی دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد
شیوا راهنما - دانشجوی کارشناسی دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد
سمیه قایدی - دانشجوی کارشناسی دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد

از آنجا که حفاظت از اکوسیستم های مرتعی مستلزم مدیریت بر مبنای حفظ و نگهداری تنوع گونه ای موجود در آنها میباشد، این مهم جز با شناخت و اندازه گیری تنوع گونه ای محقق نمیشود. بر همین اساس آگاهی از فشارهای مخرب محیطی بر اکوسیستم که باعث تخریب زیستگاه ها و بیوم ها و در نتیجه کاهش تنوع گونه ها میگردد، ضروری است. یکی از فشارهای مخرب فیزیکی در عرصه مرتع که باعث کاهش تنوع و از بین رفتن عناصر گیاهی حساس میگردد، چرای مفرط دام میباشد. برای مطالعه ی اثر چرای دام روی تنوع، یکنواختی، غنای گونه ای و تنوع بتا، منطقه کرسنک شهرستان بن واقع در استان چهارمحال و بختیاری انتخاب شد. به این منظور پوشش گیاهی منطقه ی مرجع (قرق)، کلید (چرای متوسط) و بحرانی (چرای شدید) مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفت. ابتدا در هر منطقه، اقدام به استقرار10پلات 4 متر مربعی در راستای ترانسکت شد. روش نمونه برداری تصادفی-سیستماتیک بود. در هر یک از پلات ها درصد پوشش و تراکم گونههای مختلف اندازهگیری گردید. تنوع با استفاده از شاخص های شانون-وینر، سیمپسون و یکنواختی با استفاده از شاخص پیلو و غنای گونه ای با استفاده از شاخص مارگالف و شمارش تعداد گونه و همچنین تنوع بتا با استفاده از شاخص Cody ،مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که چرای دام باعث کاهش غنا و تنوع بتا و افزایش یکنواختی گردید. همچنین بین مناطق مختلف مورد بررسی از نظر تنوع گونه ای، تفاوت معنی داری ملاحظه نگردید.

قرق، چرای دام، تنوع گونه ای، تنوع بتا