هادی شناسایی - دانشجوی کارشناسی مشاوره ژنتیک دانشگاه جامع علمی کاربردی بهزیستی و تامین اجتماعی اهواز
سید امیر حسینی - دانشجوی دکتری تخصصی Ph.D نانوبیوتکنولوژی، مدرس دانشکده ی بهزیستی و تامین اجتماعی اهواز
نسیم محمد حسینی - دانشجوی کارشناسی مشاوره ژنتیک دانشگاه جامع علمی کاربردی بهزیستی و تامین اجتماعی اهواز

پیری، نتیجه تجمع پیشرونده تغییرات مختلف در بدن میباشد که با گذشت زمان، با کاهش تدریجی کارایی بسیاری از اعمال فیزیولوژیک نرمال و ظرفیت حفظ هموستاز، همراه بوده و باعث افزایش احتمال بیماری و مرگ افراد می گردد. محققان، برای درک - فرایندهای پیری، افزایش طول عمر و بهبود کیفیت زندگی، آزمایشات مختلف بویژه بر روی مدلهای حیوانی انجام داده و براساس آنها، بیش از 300 تیوری مرتبط با پیری را مطرح نمودهاند که تا حدی با هم همپوشانی دارند. در این مقاله، سعی شده است که به بعضی از مهمترین این تیوریهای ارایه شده و با تمرکز بیشتر بر تیوری اپیژنتیک پیری پرداخته شود. با توجه به اینکه پیری نرمال، نتیجه تعادل بین آسیب و ترمیم است، در این تیوریها، شناخت استرس اکسیداتیو مرتبط با آسیب حاصل از گونههای فعال اکسیژن (ROS) ، مسیر سیگنالینگ پاسخ استرس و آنزیمهای آنتی اکسیدانتی، حایز اهمیت میباشند. براساس تیوریهای ژنتیکی پیری، رخداد پیری، حاصل برنامه ژنتیکی کنترل شده تکامل و بلوغ است. ساعت میتوتیک پیری هم که بوسیله تلومرها، عناصر ژنتیکی ضروری پایدارکننده انتهای کروموزومی، راهنمایی می شود، قابل توجه میباشد. طول تلومرها که بعد از هر تقسیم سلولی کوتاه می شود، میتواند توسط مواد غذایی مختلف و شرایط اپیژنتیک تلومری تنظیم شود. علاوه بر این، روند پیری، نه فقط بوسیله ژنهاو موتاسیون، بلکه همچنین بواسطه تاثیرات محیطی و اپیژنتیکی بخصوص در نیمه دوم زندگی، تحت تاثیر قرار میگیرد. تغییرات اپیژنتیکی، شامل تغییرات در بیان ژن بدون تغییر در ترادف DNA میباشند. اهمیت عملکردی و بیولوژیکی تغییرات اپی- ژنتیکی، در طی فرایند پیری، با فقدان گلوبال متیلاسیون DNA ، ت غییرات هیستونی و هیپرمتیلاسیون پروموتور ژنها، همراه میباشد. جهت دستیابی به رویای بشر به زندگی طولانیتر و سالمتر، دستکاری رژیم غذایی با استفاده از مکملها و آنتی اکسیدانت- ها، درک نقش کلیدی محدودیت کالری در افزایش طول عمر بواسطه فعالیت پروتیین Sirtuin ، تمرینات ورزشی و شناخت عوامل محیطی تاثیرگذار بر تغییرات اپیژنتیکی در فرایند پیری، از ضروریترین موضوعات تحقیقاتی در قرن 21 ، میباشد

پیری، نظریه بیوشیمیایی، ژنتیک، اپی ژنتیک