فاطمه امیر ی - کارشناسی ارشد رسوب شناسی و سنگ شناسی رسوبی دانشگاه شهید بهشتی
میرضا موسوی - عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
محمد حسین آدابی - عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
رضا اهری پور - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پایه دامغان

نهشته های رسوبی سازند مبارک با سن کربونیفر زیرین در منطقه میغان ( ۳۰ کیلومتری شمال شرقی شاهرود) با ضخامتی در حدود ۵۶۸ متر از شیل و مارن تیره (حدود ۴۹۸ متر) و آهک های صخره ساز (حدود ۷۰ متر) تشکیل یافته است. لیتولوژی این سازند در سایر نقاط ایران بیشتر به عنوان کربناتهای آهکی گزارش شده است. در برش مورد مطالعه یک لایه ماسه سنگی جداکننده بخش زیرین این سازند از سازند خوش ییلاق می باشد و مرز بالائی آن با سازند دورود یک ناپیوستگی فرسایشی (Disconformity) تشکیل می دهد که این ناپیوستگی ناشی از حرکات کوهزایی هرسی نین می باشد. مطالعات میکروسکوپی منجر به شناسائی ۱۴ میکروفاسیس از مادستون تا گرینستون گردید که در یک پلتفرم کربناته از نوع رمپ نهشته شده اند و از چهار زیر محیط رمپ داخلی، رمپ میانی، رمپ بیرونی و حوضه تشکیل شده است. بخش درون حوضه بیشترین وسعت را دارا می باشد که این نشانگر عمیق بودن دریا در این ناحیه می باشد. از فرایند های دیاژنزری مشاهده شده درسازند مبارک می توان به سیمانی شدن، میکریتی شدن، تراکم فیزیکی و شیمیایی، سیلیسی شدن ، آهن دار شدن، بیوتوربیشن، بورینگ، دولومیتی شدن و تخلخل های ثانویه اشاره کر د. نتایج حاصل از بررسی فرایند های دیاژنزی نشان دهنده این است که رسوبات سازند مبارک در برش میغان پس از ته نشست در محیط های دریایی و تاثیر فرایندهای دیاژنتیکی دریایی بر روی آنها در اثر بالا آمدگی رسوبات تحت تاثیر فرایند های دیاژنتیکی متئوریکی قرار گرفته و در نهایت پس از انباشته شدن رسوبات بر روی هم فرایند های دیاژنز تدفینی برروی آنها اثر گذاشته است. با توجه به گسترده بودن تراکم فیزیکی و شیمیایی، آهن دار شدن شدید نمونه ها، فراوانی دولومیت های ثانویه در اغلب مقاطع مطالعه شده ، همچنین تشکیل سیمان پویکیلوتوپیک و سیمان دولومیتی حفره پرکن به نظر می رسد نهشته های سازند مبارک در برش مورد مطالعه بیشتر تحت تاثیر فرایندهای دیاژنتیکی تدفینی قرار گرفته است.

سازند مبارک - کربونیفر زیرین - میکروفاسیس - محیط رسوبی - دیاژنز