کیومرث رضایی - دانشجوی دکتری برنامه ریزی شهری و دبیر آموزش و پرورش شهرستان قروه
کلثوم بهروزی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت گرایش برنامه ریزی شهری و روستایی مرکز پیام نور ملایر
پیمان کریمی سلطانی - دکتری ژیومورفولوژی و دبیر آموزش و پرورش شهرستان قروه

پدیده فرونشست در طی سالهای اخیر به دلایل مختلف از جمله رشدبی رویه جمعیت، برداشت بیش از حد از منابع آب زیرزمینی بههمراه عوامل دیگر سبب بروز مشکلات و معضلات فراوان به ساختمان های مسکونی، جاده ها، خطوط انتقال نیرو و ... شده است.در بسیاری از شهرهای بزرگ کشور مانند تهران، مشهد، کرمان، هرساله شاهد وقوع چندین فرونشست در نقاط حساس این شهرهاهستیم که گاها خسارات بار نیز هستند. از این رو، در این مقالهتلاش شده است تا به شکل مروری و به روش کتابخانه ای به بررسیعلل بالارفتن آمار پدیده نشست زمین در شهرهای کشور پرداختهشود. در ادامه برخی از اصول مدیریت و کاهش خسارا ناشی از اینپدیده در شهرها مورد بررسی قرار گرفته است. در حال حاضر نه تنهادر ایران، بلکه در اغلب کشورهای دنیا پدیده فرونشست زمین بهشکل ناحیه ای و در نتیجه برداشت بی رویه از سفره های زیرزمینیصورت می گیرد. قرار گرفتن ایران در کمربند خشک و نیمه خشکدنیا و خشکسالی های اخیر روند بهره برداری از آبهای زیرزمینی راتسریع نموده و تقریبا اغلب دشت های کشور در معرض تخلیه تمامحجم سفره ها و نشست ناحیه ای زمین می باشند. واقعیت این استکه خطرات و پیامدهای نشست زمین در دشت ها و نواحی کشاورزی وخالی از سکنه چندان محسوس و مهم در نظر گرفته نمی شود اماهنگامی که این پدیده شهرها و روستاها را تحت تاثیر قرار می دهدبیشتر مورد توجه قرار می گیرد.

نشست زمین، شهرهای ایران، برداشت آبهای زیرزمینی، علل نشست