وحیده گلوانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات آذربایجان غربی، گروه معماری، ارومیه، ایران
محمدعلی خانمحمدی - استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

از جمله سیاست ھای موثر و حساس توسعه شھری را می توان برنامه ھای مداخله در بافت ھای قدیمی و فرسوده دانست که در ابعاد مختلف اجتماعی،فرھنگی، سیاسی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی قابل تجزیه و تحلیل ھستند. امروزه بافتھای تاریخی اکثر شھرھای کشورمان به دلیل فقدان حیات شھری رو به ویرانی نھاده اند. این بافتھا در روند رو به گسترش شھرھا از گذشته تا حال، در بر دارنده تاریخ مستند ھر دوره ھستند. از آنجا که عامل اقتصادی از مھمترین عوامل موثر بر نوسازی بافتهاست، راھکارھایی که سبب ارتقاء سطح اقتصادی بافتھای تاریخی گردد، بیشترمورد توجه است. با توجه به اینکه بیشتر بناھایی که از نظر جذب گردشگر مھم شمرده می شوند، در این بافتھا واقع شده اند، بایستی تدابیری اندیشید تا با ایجاد زمینه ورود گردشگران به بافت به عنوان یک موتور محرک، بافت ھای تاریخی را به سمت نوسازی سوق دھد. این مقاله بر آن است، ضمن تبیین انواع بافت ھای آسیب پذیر، با ارایه اصولی جھت طراحی در این بافت ھا، راھکار ھایی در جھت برون رفت از وضعیت موجود و رونق بخشی به نوسازی در این بافت ھا ارایه نماید. در پژوھش حاضر، بافت فرسوده محله خاماچیلار خوی به عنوان مطالعه موردی انتخاب گردید. ھدف از این پژوھش، دستیابی به الگوی اسلامی- ایرانی در حوزه نوسازی بافت ھای فرسوده به طور عام و بافت فرسوده خاچیلار خوی به طور خاص می باشد. در این تحقیق جھت جمع آوری اطلاعات، از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده گردید و نوع تحقیق کاربردی می باشد. نتایج حاصل از انجام این پژوھش نشان می دھد که اتخاذ ھر ھدف یا سیاستی می بایست در راستای حفظ، تقویت و اعتلای ارزش ھای بافت باشد.

الگوی ایرانی-اسلامی، نوسازی، بافت تاریخی، محله خاماچیلار، شهر خوی