سارا رضوی - کارشناسی ارشد معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی ،گروه معماری ، واحد اردستان
مهران جمشیدی - کارشناسی ارشد معماری ، عضو هیات علمی تمام وقت دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد اردستان
مسعود نصری - دکترای منابع طبیعی _آبخیزداری ، عضو هیات علمی تمام وقت دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد اردستان

آب از جمله عناصر طبیعی است که در شکل دهی و آفرینش بناهای معماری سهم ویژه ا ی داشته است. آب در آغاز تنها ماده ای برای رفع تشنگی و مایه حیات تلقی می شد ، ولی به مرور زمان نقش دیگری نیز به عهده گرفت. آب در تمام فرهنگ ها عامل پاکی و پاکیزگی شناخته شده و در ایران، با توجه به خشکی سرزمین و آموزه های دینی تقدس ویژه ای یافته است. آب و چگونگی حفظ و حرمت آن باعث شد تا معمار ایرانی با ایجاد بناهای ارزشمند احترام و ستایش خود را به این ماده طبیعی ابراز نماید . هدف این پژوهش بیان ویژگی ها و رابطه بین کهن الگوها و آب است و لذا این پژوهش در پی یافتن چرایی و رمز ماندگاری و جاودانگی در مجموعه آثار معماری به جا مانده از دوران گذشته است . معماری ایرانی شاهد استفاده از کهن الگوهای ماندگاری بوده است که به دلیل بی توجهی معماران معاصر به این گنجینه عظیم و پذیرش بی چون و چرای معماری مدرن ، بیم آن می رود که این الگو ها به دست فراموشی سپرده شوند . لذا در این مقاله حاضر ، پس از بیان معنای واژه های کهن الگو و آب ، به بیان دیدگاه های صاحبنظران درباره راز ماندگاری و پایداری پرداخته است . نتایج این پژوهش بر این مهم استوار است کهن الگو ها رابطه مستقیم با آرامش آب در معماری ایرانی دارند و برای تبین موضوع باغ فین، معبد آناهیتا مورد بررسی قرار می گیرد .پژوهش حاظر به لحاظ ماهیت موضوع از گونه توصیفی ، تحلیلی است و با روش تحلیلی و نگرش جدید به بازخوانی کهن الگوهای بکار گرفته شده در معماری پرداخته شده است . نتایج تحقیق حاضر بر این مهم استوار است که بین آرامش ، حرکت آب وثبات ، پایداری کهن الگوهای معماری ایران رابطه وجود دارد.

پایداری ، آرامش، آب، کهن الگو ، معماری ایران