سلیله جوادی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین
بهرام امین زاده گوهرریزی - دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین

امروزه در اکثر کلان شهرها و شهرهای بزرگ رشد و توسعه ساختمان های بلند مرتبه مشهود است. با توجه به اینکه بلند مرتبه ها یکی از شیوه های اسکان جمعیت در بافت های شهری می باشند بنابراین استفاده از این نوع ساختمان ها را در شهرها ناگزیر می نماید. و اثرات مثبت و منفی زیادی را برجای گذارده است. شناخت و بررسی این ابعاد می تواند تصمیم گیرندگان را در جهت تقویت ابعاد مثبت و همچنین حذف و یا کاهش ابعاد منفی کمک نماید. با گسترش شهرها، عناصر و ارزش های محیط طبیعی در معرض نابودی بیشتر قرار گرفته است. و در نتیجه شهرها با انواع آلودگی های زیست محیطی، تخریب منابع و کاهش فضاهای طبیعی و ... روبرو شده اند. مشکلات زیست محیطی یکی از اساسی ترین مسایل شهر امروزی و حاصل تعارض و تقابل آن ها با محیط طبیعی است. ارزیابی می تواند به عنوان یک ابزار برنامه ریزی، اثرات بالقوه زیست محیطی که در نتیجه اجرای پروژه های عمرانی و توسعه، پدیدار می شوند را شناسایی و گزینه های منطقی جهت حل آن ها را انتخاب کند. فرآیند ارزیابی اثرات زیست محیطی در وحله اول برای کمک به برنامه ریزی صحیح توسعه پایدار و سپس وسعت بخشیدن به پروژه های توسعه موجود پایه ریزی شده است. مهم ترین هدف در این مقاله، انجام ارزیابی اثرات زیست محیطی بناهای بلند مرتبه در قزوین با استفاده از دو روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی و چک لیست و مقایسه ی این دو روش است. اساس کار هم به این صورت است که در ابتدا به تعاریف ساختمان بلند مرتبه می پردازیم و توضیحی درباره اثرات بناهای بلند بر فضای شهر مطرح شده و سپس به تعاریف و مفاهیم محیط زیست و ارزیابی اثرات زیست محیطی پرداختیم و در نهایت به معرفی دو روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی و چک لیست پرداختیم و با استفاده از این دو روش و مدل به حل مسیله می پردازیم و نتایج آن ها را با هم مقایسه کرده و در آخر هم نتیجه گیری نهایی داریم. نتایج کار هم به این صورت است که، به اولویت بندی مناطق ترافیکی که از نظر زیست محیطی آلودگی کم تری داشته باشند، برای ایجاد بلند مرتبه ها با دو روش رسیدیم که در نهایت پس از مقایسه دو روش به اولیت بندی نهایی رسیدیم.

بناهای بلند مرتبه، ارزیابی اثرات زیست محیطی، فرایند تحلیل سلسله مراتبی، چک لیست، شهر قزوین