فاطمه پناهی - استادیار، گروه بیابانزدایی، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان. ایران
محمد جعفری - استاد گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
محمدحسن عصاره - استاد. موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع، تهران، ایران
حسین ارزانی - استاد گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

شوری یک مشکل جهانی است و یک پدیده معمول در مناطق خشک و نیمه خشک است. یکی از فرآیندهای مهم و تعیین کننده در تخریب اراضی و بیابان زایی، شور شدن خاک است. در این تحقیق، تحمل -پذیری گونه Salsola orientalis نسبت به تنش شوری در مرحله رشد در شرایط آزمایشگاه موردبررسی قرار گرفت تا بهتر بتوان نسبت به انتخاب و معرفی گونه مناسب در اراضی شور اقدام نمود. به منظور اعمال تیمارهای شوری، نمک NaCl در شش سطح شوری (0، 100، 200، 300، 400، 500 میلی مولار) با سه تکرار مورد استفاده قرار گرفتند. پارامترهای رشد شامل طول اندام هوایی و ریشه، قطر ساقه و ریشه، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه و نسبت قسمت سبز اندام هوایی به ساقه غیر سبز اندازه گیری شد. آنالیز آماری داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS (16) و مقایسه میانگین ها به روش چنددامنه ای دانکن انجام پذیرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، با افزایش سطح شوری، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه و طول و قطر ساقه و ریشه کاهش یافت. طبق نتایج به دست آمده از این تحقیق می توان عنوان داشت که این گونه هالوفیت اختیاری بوده و با تحمل شوری (از طریق تنظیم اسمزی، ذخیره یون ها و کده بندی درون سلولی)، گوشتی و آب دار شدن برگ ها و تنظیم شوری از طریق حذف نمک با از دست دادن برگ های پیر قادر به مقاومت در برابر شوری است. همچنین به علت سازگاری بالای مشاهده شده با گرما و کم آبی می توان از این گونه در مناطق خشک بهره جست. باید اشاره کرد که طبیعت غیرقابل پیش بینی است و مشاهده روندهای غیرمنتظره تحت شرایط خاص غیرممکن نیست.

تنش شوری، Salsola orientalis ، پارامترهای رشد