سیده نگار میر فخر رجایی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، گروه معماری، قزوین، ایران

بخشی از آگاهی و توانایی های کودک وابسته به تجربیاتی است که از حضور در محیط به دست می آورد . بنابراین محیط باید محرک و مشوق یادگیری، خلاقیت و فرآیند حل مسیله باشد، در عین حال نیازمند آن است که امنیت و آسایش روانی و جسمی کودک را تامین کند تا کودک بتواند فارغ از عوامل بازدارنده و کاهنده ی تمرکز، فکرش را پرواز دهد و تجربه ی جدیدی کسب کند. از طرفی هنر جهان گسترده ای است که هم زمان می تواند نقش درون سازی و برون سازی را برای هر فرد ایفا کند. درواقع هنر نوازنده ی روح و ابزاری است که به فرد کمک می کند تا بتواند جهان درون خود را به نمایش بگذارد و همچنین بتواند از طریق تامل و درک آثار هنری به بینشی نو دست یابد و یا حتی چیزهایی فراتر از دنیای واقعیت و ملموس فعلی را تجربه کند. هدف از این پژوهش ایجاد ارتباطی درست و منطقی بین هنر و معماری در خلق محیط های کودکانه و بررسی تاثیرات فرآیند هنری در پرورش خلاقیت و ارتقای سلامت روانی کودکان است. بنابراین پرسشی که ایجاد می شود آن است که در طراحی برای کودکان، توجه به جنبه های هنری چگونه بر سلامت روان و پرورش خلاقیت و توانایی های فردی کودک تاثیر گذار است روش پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است و یافته های پژوهش حاکی از آن است که در طراحی یک فضا، هنر می تواند نقش ابزار کمکی را ایفا کند که فرایند خلاقیت و سلامت روانی را بهبود می بخشد. استفاده از آثار هنری در طراحی محیط علاوه بر ارتقای کیفیت محیط و همخوانی با شخصیت مورد انتظار از فضا، نقش موثری در شکوفایی استعدادها، توانایی ها، قدرت یادگیری و خلاقیت کودکان دارند. معمار و طراح داخلی می تواند به وسیله ی ابزارهای هنری، دی وار نگاری، تزیینات، استفاده از رنگ ها، علایم، فرم، ترکیب، تقویت قوه ی بصری، ایجاد پتانسیل در فضا برای تجربه و آفرینش هنری، موانع و حتی صدا کودک را تشویق به انجام رفتار درست کند. اما مهم تر از آن تحریک و تشویق آفرینش هنری توسط خود کودک است زیرا در فرآیند خلق اثرهنری، دقت، تمرکز، کنجکاوی، خلاقیت، نیروی تخیل، زیبایی شناسی، بیان تصویری، اعتماد به نفس، سلامت روان، مهارت و اندیشیدن پرورش می یابد.

کودک، محیط، هنر، هنردرمانی، خلاقیت