سید حامد محمودی - دانشجوی ارشد طراحی شهری.دانشگاه آزاد اسلامی همدان
هادی رضایی راد - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی همدان

بافت های قدیمی شهرها از جمله بافت هایی هستند که اکنون در پی تغییر الگوی زیست و شکل گیری نیازهای جدید دچار نارسایی های کالبدی_ فضایی شدیدی گردیده اند. این تنگناها و تبعات اجتماعی و اقتصادی ناشی از آن، به گونه ای دو سویه موجب پایین آمدن کیفیت زندگی در بافت های قدیمی شهری شده است. فرسودگی کالبدی و فرسودگی حیات اجتماعی و اقتصادی بافت های قدیم در یک رابطه متقابل به تشدید رکود هرچه بیشتر حیات شهری و تنزل کیفیت زیست شهری در اکثر شهرهای ایران منجر گردیده است. مشارکت مردم در تمامی فعالیت های اجتماعی و از جمله برنامه ریزی و شهرسازی، امری است که امروزه در تمامی جوامع مورد پذیرش قرار گرفته که در تحقیق فوق مورد توجه قرار می گیرد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی _ تحلیلی می باشد، اطلاعات مورد نیاز جهت تحقیق فوق به روش کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده اند، روش میدانی بصورت پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده می باشد. در این پژوهش ابتدا محیط داخلی و خارجی بافت در قالب مدل SWOT تحلیل شد، سپس به بررسی وضعیت ابنیه و مساکن بافت فرسوده در شهر همدان در محدوده مورد مطالعه (محله حصار حاج شمس علی) از نظر کمی و کیفی پرداخته شده و نهایتا با سنجش سه فرضیه تحقیق فرآیند مشارکت مردمی در امر نوسازی و بهسازی بافت مورد بررسی قرار گرفت . یافته ها و نتایج به دست آمده از تحلیل ها و آزمون فرضیات، بیانگر این مطلب است که بازسازی و بهسازی این بافت در کاهش موانع و مشکلات اقتصادی و افزایش ارزش زمین و خدمات شهری موثر بوده است و ساکنین محله تمایل به مشارکت در امور محله را دارند .

مشارکت مردمی، بافت فرسوده، بهسازی، نوسازی، همدان، حصار حاج شمس علی